Page 20 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11 4

6. ÜNİTE: Roman
Alan Becerileri: Okuma Becerisi
Konu Cumhuriyet Dönemi’nden Bir Roman Örneği (1923-1950) 40 dk.
Kazanımlar A.2. 4. Metindeki çatışmaları belirler.
A.2. 6. Metindeki şahıs kadrosunun özelliklerini belirler
A.2. 7. Metindeki zaman ve mekânın özelliklerini belirler.
A.2. 8. Metinde anlatıcı ve bakış açısının işlevini belirler.

Yönerge Aşağıdaki metni okuyunuz. Soruları okuduğunuz metni göz önünde bulundurarak cevaplayınız.
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

DOKUZUNCU HARİCİYE KOĞUŞU

(Romanın 15 yaşındaki kahramanı, dizindeki tam olarak teşhis edilemeyen bir hastalıkla 7 yaşın-
dan beri mücadele etmektedir. Hayatı hastane kapılarında, doktor önlerinde geçmiştir. Yapılan tetkikler
sonucunda dizindeki rahatsızlığın “kemik veremi” olduğu anlaşılır. Bu hastalık bir bacağına mal olabi-
lecek bir hastalıktır. Doktorlar, heyecansız, sakin bir yaşam sürdürürse iyileşme ihtimalinin olduğunu
söyler.
Çocuk kötü haberi annesine söylememek için eve bile gitmek istemez, ne var ki gidecek başka yeri
de yoktur. Eve gider ama her şeyi annesine olduğu gibi anlatamaz.)
Aşağıdaki bölüm kahramanın hastanede gördüklerini ve evine giderken içinde yaşadığı sı-
kıntıyı anlatır.
Çocuklar Hastahanesi
Beklemesini onlar kadar bilen yoktur.
Öğleye doğru muayene odasının önü doldu. Sıralarda oturacak yer kalmadığı için yeni gelenler
ayakta durdular ve anneler, hasta çocuklarını dizlerine oturtabilmek için duvar diplerine çömeldiler.
Karanlık dehliz. Kapalı kapıların mustatil buzlu camlarından gelen soğuk ışıkların buğusu, yük-
sek ve çıplak duvarlara vurarak donuyor.
Saatlerce bekleyenler var. Fakat buna alışmışlar. Az kımıldanıyorlar, hiç konuşmuyorlar.
Dehlizin sonlarında, görünmeden açılıp kapanan bir kapının gıcırtısı. Muşambalara sürtünen
bir ayak sesi. Köpüklenerek uçan ve uzaklarda kaybolan bir beyaz gömlek ve iyot, eter, yağ, ifrazat
vesaire kokularından mürekkep, terkibi tamamıyla anlaşılmayan bir hastahane kokusu.
Hasta çocuklar, yanlarında ailelerinden birer büyük insan ki hastalarından daha endişeli görü-
nüyorlar ve bir anne, pelerinini iliklemek bahanesiyle omuzu sarılı çocuğunun sırtını okşuyor. Onu
biraz sonra çekeceği acıya hazırlamak için.
Sıralarda hiç düz oturan yok. Hastalar sarılı bir kol veya bacağın bozduğu muvazene ile hep,
amutları kırılmış, yamrı yumru duruyorlar ve büyükler küçüklere doğru eğilmişlerdir.
Başının her tarafı sargılarla kaplı, yalnız bir yanağı ve bir gözü dışarda kalmış küçük bir kız ço-
cuğu, ağzını oynatamadığı için, babasına elleriyle işaretler yapıyor; ötekilerin hepsi, alçının kaskatı
uzattığı bir bacakla, sargıların dimdik tuttuğu bir boyunla, asılmış bir kolla, her tarafları kıskıvrak
bağlanmış gibi hareketsizdirler.
Yeni gelenlere karşı alâkaları gayet kısa sürer. Düşük başlar hafif kalkar, büyük kapıya doğru
hafifçe eğilir ve tekrar eski vaziyetine döner; herkes kendi üstünde toplanan dikkatini başkasına pek
az ayırır, hem de onlar ilk gördüklerini bile eskiden tanıyorlarmış gibidirler, aralarında kandan fazla
akrabalık vardır; acının ve korkunun birleştirdiği müşterek bir manevî aileye mensup olduklarını
hissederler, emindirler ki insanlar arasında sabretmesini, beklemesini onlar kadar bilen yoktur.
Küçükler çok benzeşirler: Korku ile acının derinleştirdiği anlayışlı gözler, yaşlarına nisbetle ağır
tecrübelerin kırıştırdığı ve soldurduğu mânalı yüzler, tahammülün düşürdüğü başlar ve ümit...
Muayene odasının kapısına ümitle bakarlar.
Ve muayene odasının kapısı açılır.
Beyaz gömlekli, güçlü kuvvetli adam bir tanesini işaret eder ve yüksek sesle çağırır.
Beklemek azabının bitmesiyle odaya girmek korkusunun başlaması arasında şaşıran hasta ço-

19