Page 50 - Kimya 10 | 1.Ünite

Kimyanın Temel Kanunları ve Kimyasal Hesaplamalar
1.3.1. ETKİNLİK KURŞUN(II) İYODÜRÜN ÇÖKMESİ

Araç ve Gereç

• 1 g KI
• 0,8 g Pb(NO )
3 2
• 500 mL saf su
• 500 mL ’lik beherglas
• 250 mL ’lik beherglas (2 adet)
• Sacayak
• Amyant tel
• Kibrit
Görsel 1.3.19: KI ve Pb(NO 3 ) 2 maddesi
• İspirto ocağı
• Terazi
ETKİNLİĞİN AMACI
• Süzgeç kağıdı
Çözünme-çökelme tepkimesinin oluşumunu gözlemlemek.
ETKİNLİK BASAMAKLARI
1. İki farklı süzgeç kâğıdının birine 1 gram potasyum iyodür, diğerine 0,8 gram kurşun(II) nitrat konur
(Görsel 1.3.19).

2. 250 mL ’lik beherglaslardan birine KI, diğer beherglasa Pb(NO 3 ) 2 konarak bunların sulu çözeltileri
hazırlanır.

3. Hazırlanan çözeltiler 500 mL ’lik beherglasta karıştırılır. Gözlemler not edilir.
o
4. Beherglastaki çözelti 80 C’a kadar ısıtılır ve gözlemler not edilir.
5. Isıtılan çözelti oda sıcaklığında soğumaya bırakılır.

6. Kapta kalan madde toksik olduğundan kimyasal atıkların toplandığı kaba dökülür.

ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
1. KI ve Pb(NO 3 ) 2 çözeltileri birleştirildiğinde ne gibi değişimler gözlemlediniz? Bu gözlemin nedenini
açıklayınız.
2. Çözelti ısıtıldığında ne gibi değişiklikler oldu? Bu değişimleri nedenleriyle açıklayınız.

3. Isıtılan çözelti oda sıcaklığında soğumaya bırakıldığında gerçekleşen değişikliğin nedenini açık-
layınız.

KI (potasyum iyodür) ve Pb(NO 3 ) 2 [kurşun(II) nitrat] katılarının sulu çözeltileri hazırlandığında her iki
madde de iyonik bileşik olduğundan suda iyonlarına ayrışır.

+ - 2+ - + -
K (aq) + 2I (aq) + Pb (aq) + NO 3 (aq) PbI 2 (k) + K (aq) + NO 3 (aq)

Kurşun ve iyodür iyonları birbiri ile tepkimeye girerek kurşun(II) iyodür katısını oluştururken potasyum
ve nitrat çözeltide iyon hâlinde bulunur (Görsel 1.3.20). Tepkimeye katılmayan bu iyonlar seyirci iyonlardır.
Seyirci iyonlar tepkimeden çıkarıldığında tepkimenin net iyon denklemi elde edilir.

64