Page 35 - Kimya 10 | 2.Ünite

Karışımlar
2.2.3. ETKİNLİK TANECİK BOYUTU FARKINDAN YARARLANARAK AYIRMA

Araç ve Gereç ETKİNLİĞİN AMACI
Katı-sıvı heterojen karışımlarını süz-
• Cam çubuk
me yöntemi ile ayırmak (Görsel
• Cam huni
2.2.15).
• Toprak
• Süzgeç kâğıdı ETKİNLİK BASAMAKLARI
• Spatül 1. Beherglasın içindeki 200 mL suya
• Su toprak eklenerek karıştırılır.
• 250 mL ’lik beherglas
2. Süzgeç kâğıdı huniye yerleştirilir.
• 250 mL ’lik erlenmayer
3. Huni erlenmayerin üstüne konur.
4. Çamurlu su huniye dökülerek süzülmesi sağlanır.
5. Süzgeç kâğıdında kalan madde alınarak kurutulur.
Görsel 2.2.15: Tanecik boyutu
ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
farkı ile ayırma
1. Süzme işleminden sonra kâğıt üstünde kalan madde nedir?
2. Erlenmayerde toplanan su içilebilecek berraklıkta mıdır?
3. Bulanık su süzgeç kâğıdı yerine çay süzgeci kullanılarak ayrılabilir mi?
4. Baraj sularından içme suyu eldesinde bu yöntem kullanılabilir mi?

2.2.4. ETKİNLİK KAYNAMA NOKTASI FARKINDAN YARARLANARAK AYIRMA

Araç ve Gereç ETKİNLİĞİN AMACI
• Su Kaynama noktaları farkından yararlanarak homojen sıvı-sı-
• Etil alkol vı karışımlarını bileşenlerine ayırmak.
• Dereceli silindir ETKİNLİK BASAMAKLARI
• Soğutucu
1. Cam balona 100 mL su ve 100 mL etil alkol konur, birkaç tane
• Termometre kaynama taşı eklenir. Balonun ağzına fraksiyon kolonu eklenir.
• Fraksiyon kolonu Görsel 2.2.11ʼdeki düzenek kurulur.
• 250 mL ’lik cam balon
2. Soğutucunun su giriş hortumu musluğa takılır, su çıkış hortumu
• Bünzen kıskacı lavaboya bırakılarak soğutucunun bağlı olduğu musluk açılır.
• 250 mL ’lik erlenmayer Böylece soğutucudan su geçmeye başlar.
• Lastik hortum 3. Cam balon yavaş yavaş ısıtılır. Deney süresince sıcaklık gözlemle-
• Bağlama parçaları nerek belirli aralıklarla kaydedilir.
• Delikli lastik tıpa (2 adet)
4. Balondaki karışım kaynamaya başladıktan sonra, sıcaklığın bir
• Kaynama taşı süre sabit kaldığı ve bu sırada erlenmayere ilk destilatın gelmeye
• Kibrit başladığı görülür.
• İspirto ocağı
5. Termometrede sıcaklık tekrar yükselmeye başladığı anda er-
lenmayer değiştirilir. Balonda kalan sıvı ikinci erlenmayere
toplanınca ısıtma durdurulur, soğutma suyu kapatılarak damıtma işlemine son verilir.
6. Deney süresince kaydedilen sıcaklık ve zaman verileri kullanılarak sıcaklık-zaman grafiği çizilir.

ETKİNLİĞİN SONUÇLANDIRILMASI
1. Ayrımsal damıtma ile homojen sıvı-sıvı karışımları ayırabilmek için bileşenlerin hangi özeliklerinin
farklı olması gerekir?
2. Çizilen sıcaklık-zaman grafiğinde, sıcaklığın sabit kaldığı aralık sayısı ile karışımdaki bileşen sayısı
arasında ilişki var mıdır?
3. Ayrımsal damıtma ile ayrılan sıvılar yüzde yüz saflıkta mıdır? Sıvıların daha saf olmasını sağlamak için
ne yapılabilir? Bu yöntemle ayrılabilecek sıvı-sıvı karışımlarına örnek veriniz.

123