Page 23 - Kimya 10 | 3.Ünite

Asitler, Bazlar ve Tuzlar
Aktif Metallerin Asitlerle Tepkimesi
Aktif metaller asitlerle etkileşerek H 2 gazı açığa çıkarır. Metallerin BİLİYOR MUSUNUZ?
aktifliği periyodik sistemde aynı periyotta soldan sağa doğru azalırken
aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru artar. Aktif metallerin hepsinin aktif-
likleri aynı değildir. Aktif metal-
Aktif metal + Asit Tuz + Hidrojen gazı lerden bazıları havayla ya da
suyla daha hızlı tepkime verir.
Örneğin Na metali, suyla hızlı
tepkimeye girerek H 2 gazı açığa
Na(k) + HCl(aq) NaCl(aq) + 1/2H 2 (g)
çıkarırken demir metali daha az
2K(k) + H 2 SO 4 (aq) K 2 SO 4 (aq) + H 2 (g) aktif olduğundan suyla tepkime-
si daha yavaştır.
Mg(k) + 2HNO 3 (aq) Mg(NO 3 ) 2 (aq) + H 2 (g)
Ca(k) + 2HBr(aq) CaBr 2 (aq) + H 2 (g)

Yarı Soy Metaller
Cu, Hg ve Ag metalleri oksijensiz asitlerle tepkime vermedikleri
için günlük hayatta birçok alanda kullanılır (Görsel 3.2.13). Yarı soy
metaller oksijensiz asitlerle tepkime vermezler.

Cu(k) + HCl(aq) Tepkime vermez.

Hg(k) + HBr(aq) Tepkime vermez.

Ag(k) + HI(aq) Tepkime vermez.

Yarı soy metaller HNO 3 , H 2 SO 4 gibi oksijenli ve kuvvetli asitlerle
tepkime verir. Tepkime sonucunda tuz, gaz ve su oluşur. Ancak açığa Görsel 3.2.13: Gümüş (Ag) kaplı
çıkan gaz, hidrojen değil asitin yapısına ve derişimine göre NO, NO 2 , çatal ve kaşıklar
SO 2 gibi gazlardan biridir.

Yarı soy metal + Oksijenli asit Tuz + Gaz + Su

derişik
Cu(k) + 4HNO 3 (aq) Cu(NO 3 ) 2 (aq) + 2NO 2 (g) + 2H 2 O(s)

seyreltik
3Cu(k) + 8HNO 3 (aq) 3Cu(NO 3 ) 2 (aq) + 2NO(g) + 4H 2 O(s)

derişik
Cu(k) + 2H 2 SO 4 (aq) CuSO 4 (aq) + SO 2 (g) + 2H 2 O(s)

derişik
Ag(k) + 2HNO 3 (aq) AgNO 3 (aq) + NO 2 (g) + H 2 O(s)

derişik
2Ag(k) + 2H 2 SO 4 (aq) Ag 2 SO 4 (suda) + SO 2 (g) + 2H 2 O(s)

derişik
Hg(k) + 4HNO 3 (aq) Hg(NO 3 ) 2 (aq) + 2NO 2 (g) + 2H 2 O(s)

151