Page 10 - Kimya 11 | 6.Ünite
P. 10

Kimyasal Tepkimelerde Denge
                   ÇÖZEREK ÖĞRENİN


            1.  Aşağıda verilen tepkimelerin kısmi basınçlarla ifade
               edilen denge bağıntılarını yazınız.


               a)  2N O (g)       4NO(g) + 3O (g)
                                             2
                     2 5
               b) CS (g) + H O(g)        CO (g) +2H S(g)
                     2
                                           2
                            2
                                                   2
                                               K  ve K  İlişkisi
                                                      c
                                                p
                                               Kimyasal  tepkimelerde  basınçlar  cinsinden  denge  sabitleri  (K )
                                                                                                       p
                                           ile derişimler cinsinden denge sabitleri (K ) arasındaki ilişki aşağıda-
                                                                                 c
                                           ki şekildedir.
                                               Kapalı bir kapta, sabit sıcaklıkta gerçekleşen
                                               aA(g) + bB(g)        cC(g) + dD(g)
                                           genel tepkimesinde kısmi basınçları P , P , P , P  ile gösterilerek A, B,
                                                                            A
                                                                               B
                                                                                  C
                                                                                     D
                                           C, D gazlarının ideal davrandığı kabul edilirse
                                               A gazı için P V = n RT’dir.
                                                         A
                                                               A
                                                   nRT         nA
                                                     A
                                                           A =
                                               PA=        6 @
                                                     V          V
                                               P  = [A]RT diğer gazlar için de aynı şekilde
                                                A
                                               P  = [B]RT,        P  = [C]RT,          P  = [D]RT yazılabilir.
                                                B
                                                                               D
                                                              C
                                               Bulunan değerler K  bağıntısında yerine yazılırsa
                                                               p
                                                       c    d                c       d
                                                                       CRT ^h 6 @
                                                   ^ PC ^h  PDh      ^6 @      D RTh
                                               Kp=     a    b     Kp=        a       b
                                                   ^ PA h  ^ PBh      ^6 @     B RTh
                                                                       ART ^h 6 @
                                                                        c   d     c+ d
                                                                      C 6
                                                                     6 @  D@  ^ RTh
                                                                 Kp=    a   b     a+ b
                                                                      A 6
                                                                     6 @  B@  ^ RTh
                                               K  = K (RT) [(c + d)-(a + b)]
                                                     c
                                                p
                                                         ∆n
                                               K  = K (RT)       bağıntısı elde edilir.
                                                     c
                                                p
                                               ∆n = ürünlerin toplam mol sayısı - girenlerin toplam mol sayısı
                                                (Saf katı ve sıvıların mol sayısı alınmaz.).
                                               ∆n = n ürünler  - n girenler   ∆n =[(c + d)-(a + b)]
                                                                  -1  -1
                                               R = 0,0821 L atm mol  K
                   ÖRNEK VE ÇÖZÜM
            Örnek                                         Çözüm
            1.  2NO (g)       N O (g)                     1.  ∆n = n ürünler  - n girenler   ∆n =1 - 2 = -1
                               2 4
                   2
                                                                       ∆n
               tepkimesinin 546 K'deki derişimler cinsinden   K = K (RT)
                                                              p
                                                                   c
                                     -4
               denge sabiti (K ) 224x10 tür. Bu tepkimenin             -4  22 ,4     -1           -4
                            c
               aynı  sıcaklıktaki  kısmi  basınçlar  cinsinden   K =224x10  (  273  $  546 )      K = 5x10
                                                                                          p
                                                              p
               (K ) denge sabitini bulunuz.
                 p
            228
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15