Page 27 - Kimya 12 | 2.Ünite

 5. BÖLÜM: HIBRITLEŞME-MOLEKÜL GEOMETRILERI

H

3
sp hibrit orbitali
C–H bağı
(sigma bağı)
C s orbitali
H H

H

Şekil 2.9: Metan molekülünün sigma bağları ve orbital örtüşmeleri
3
Etan molekülü incelendiğinde her iki karbon atomunun sp hibritleşme- H H
si yaptığı görülür. Bu hibrit orbitalleri uç uca örtüşerek sigma (σ) bağ-
larını oluşturur. Etan molekülünde 7 tane sigma bağı bulunur. Bu bağ- H C C H
3
ların 6 tanesi hidrojen atomlarının s orbitalleri ile C atomunun sp hibrit
orbitallerinin örtüşmesinden oluşan sigma bağlarıdır. Her iki C atomu- H H
3
nu bağlayan σ bağı ise iki tane sp hibrit orbitalinin uç uca örtüşmesiy-
le oluşur. Etan molekülünün sigma bağları ve orbital örtüşmeleri aşa- σ bağı (s-sp ) σ bağı (sp -sp )
3
3
3
ğıdaki şekilde gösterilmiştir (Şekil 2.10).
3
3
sp hibrit orbitali sp - sp girişimi ile
3
oluşan σ bağı
H H
H H
C C C C
hidrojenin H H
s orbitalleri H H H H
H H
sp - s girişimi ile
3

oluşan σ bağı
Örtüşmeden önce Örtüşmeden sonra
Şekil 2.10: Etan molekülünün sigma bağları ve orbital örtüşmeleri

Etan molekülünde görüldüğü gibi sigma bağları, farklı orbitallerin örtüş-
mesiyle de oluşabilmektedir. Aşağıdaki şekilde atomik ve hibrit orbi-
tallerin örtüşmesiyle oluşan sigma bağları gösterilmiştir (Şekil 2.11).

+ σ bağı
s s

+ σ bağı
p p

+ σ bağı
p s
σ bağı
+
sp 3 sp 3

+ σ bağı
sp 3 s
Şekil 2.11: Atomik ve hibrit orbitallerin örtüşmesiyle oluşan sigma bağları

12. SINIF KIMYA 109