Page 27 - Kimya 12 | 3.Ünite

 1. BÖLÜM: HIdROKARBONLAR

H–C C–H + 2Ag(NH ) + Ag–C C–Ag↓ + 2NH + 2NH +
3 2 3 4
Beyaz çökelek

Asetilen, amonyaklı CuNO çözeltisiyle tepkime vererek kırmızı çöke-
3
+
lek oluşturur. Amonyaklı CuNO (Fehling ayıracı) önce [Cu(NH ) ]
3
3 2
kompleks iyonunu oluş turur, sonra asetilenle tepkimeye girerek suda
çözünmeyen kırmızı renkli çökelek oluşturur.
H–C C–H + 2Cu(NH ) + Cu–C C–Cu↓ + 2NH + 2NH + 4
3 2
3
Kırmızı çökelek
Asetilen bileşiği Fehling ve Tollens ayıraçlarıyla yer değiştirme tepki-
mesi vererek metal asetilenür tuzlarını oluşturmuştur. Bu tuzlar darbe-
lere karşı dayanıksızdır ve patlayıcı özellik gösterir.

] 11. Alıştırma

Dimetil asetilen bileşiğiyle ilgili,

I. Fehling ve Tollens ayıracıyla tepkime verir.
II. Su katılmasıyla keton oluşur.
III. Uç alkindir.
yargılardan hangileri doğrudur?

Cevap

3.1.5. Aromatik Bileşikler (Arenler)

Baharatların birçoğunun kendine has ve güzel kokuları, yapılarında
bulunan altı karbonlu halkalı yapıda olan benzen molekülünü içeren
kimyasal maddelerden kaynaklanmaktadır. Kendine has kokuları olan
bu bileşiklere güzel kokulu anlamına gelen aromatik bileşik (aren)
denir.

Benzen: Aromatik hidrokarbonların ilk üyesi 6 karbonlu benzendir
(C H ).
6 6
H
C CH
H – C C – H HC CH
H – C C – H HC CH
C CH

H
Benzen

Aromatik bileşiklerin büyük bir bölümünde benzen halkası bulunmak-
tadır. Bu nedenle aromatik bileşikler, benzen halkası içeren bileşikler
olarak da tanımlanır.

12. SINIF KIMYA 153