Page 6 - Kimya 12 | 3.Ünite

3. ÜNITE: ORGANIK BILEŞIKLER

CH CH CH CH
3 3 3 3
CH –CH –CH–CH –CH–CH CH –CH–CH – C – CH
6 3 5 2 4 3 2 2 1 3 5 3 4 3 2 2 1 3
CH 3

CH 3 CH 3 CH 3
7 CH–CH –CH–CH–CH CH –CH–CH –CH
6 2 5 4 3 7 3 6 5 2 4 2
8CH 3CH–CH 3CH–CH
2 3 3
9CH 2CH 2CH–CH
3 2 3
1CH 1CH
3 3

4. Her iki uçtan başlanıldığı zaman yan grupların bağlı olduğu kar-
bonlar aynı numarayı alıyorsa numaralandırma işlemi yan grupların
alfabetik önceliğine göre yapılır. Alfabetik önceliği olan grubun ana
zincirde bağlı olduğu karbon atomu daha küçük numarayı alacak
şekilde numaralandırma yapılır. Alfabetik önceliğe bakılırken yan
grupların isimleri dikkate alınır. di-, tri- ve sekonder- gibi ekler alfa-
betik sırada dikkate alınmazken izo- ve neo- ekleri alfabetik sırada
dikkate alınır.

C H 5 CH 3
2
CH –CH –CH – CH–CH –CH 3
2
2
3
1 2 3 4 5 6
Yukarıdaki örnekte yan gruplar ana zincirin iki ucuna da eşit uzaklıkta-
dır. Ancak alfabetik olarak etil, metilden önce geldiğinden numaralan-
dırma işlemi etil tarafından başlanarak yapılmıştır.

5. Verilen bileşikte ana zincir bulunurken bütün karbon atomları açık
şekilde yazılır.

6 CH 3
C H CH 5 CH CH
2 5 3 2 3 2 3 1
4
CH –CH–CH–CH–CH 3 CH –CH–CH–CH–CH 3
3
3
CH 3 CH 3

6. Bileşiğin adı yazılırken önce yan grupların ana zincirde bağlı olduk-
ları karbon atomunun numarası, sonra yan grubun adı yazılır.
Numaralarla kelimeler kısa çizgi (-) ile ayrılır. daha sonra boşluk
bırakılmadan ana zincirdeki karbon sayısına karşılık gelen alkanın
adı yazılır.

4 3 2 1 1 2 3 4
CH –CH –CH–CH 3 CH –CH–CH –CH 2
2
3
2
3
CH 3 CH 3 5 CH 3
2-Met�lbütan 2-Met�lpentan
7. Bileşikte birden fazla yan grup varsa yazma işlemi yan grup numa-
rasına bakılmaksızın alfabetik sıraya göre yapılır.

132 12. SINIF KIMYA