Page 120 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 120
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Servetifünun Dönemi Şiiri ÇÖZÜMLÜ SORULAR
5. Pervâne-i zerrin gibi her zühre-i zerrin 6. Sâf ü râkit... Hani akşamki tegayyür heyecân?
Bir çocuk rûhu kadar pür-nisyân,
Titrerdi zümürrüd-geh-i lerzân-ı çemende Bir çocuk rûhu kadar şimdi münevver, lekesiz,
Uyuyor mâi deniz.
Çağlardı leb-i sîm-i hıyâbân-ı semende
Ben bütün bir gecelik cûşi ahzânımla,
Bir çeşme-i billûr ile bir cûy-i bilûrin O hayâlâtı pêrişânımla
(…)
Bu dizelerden hareketle Servetifünun şiiriyle ilgili
Düşmüştü siyeh berg-i şebe şebnem-i sîmîn aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Şebnem gibi titrerdi kamer leyl üzerinde A) Ağır, sanatlı bir dil kullanılmıştır.
B) Anjanbuman vardır.
Bir şeb-pere-i hutfe bir âhû-yı çerende
C) Ahenge önem verilmiştir.
Vermişti bu nüzhet-gehe bir vahşet-i nermîn
D) Soyut bir anlatım tercih edilmiştir.
E) Halkın kültürünü yükseltmek amaçlanmıştır.
Âhû ile şeb-perre vü evrâk ile azhâr
Çözüm:
Nâ-gâh fısıldaştı leb-i âb-ı revânda
Tevfik Fikret’e ait olan Mai Deniz şiirinin bir parçasını in-
Zîrâ şu perî-hâneye karşı bu evânda
celediğimiz soruda, anlaşılması zor olan kelimeler oldu-
ğunu görmekteyiz. Bu yüzden A seçeneği elenmiş olur.
B seçeneğinde verilen anlatımın tek dizede bitmediği
Ey dürr-i yetîm-i sadef-i şefkâtim, ey yâr tezi, şiire baktığımızda cümlenin bir alt satırda devam
ettiğini gördüğümüzde doğrulanmış olur. C seçeneğinde
Sen bir meh-i zî-ruh gibi yükseliyordun bu dönem şiirinin ahenkli olduğu söylenmiş. Örnek par-
çaya baktığımızda şiirin, kulağa hitap eden bir musikiyi
Muzlim korunun zıllı içinden geliyordun
andırdığını görürüz. D seçeneğinde soyut bir anlatımdan
Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinin hangisinden bahsedilmiş. Şiirde şairin değişen ruh durumları deniz ile
alınmış olabilir? kıyaslanıp verilmiştir. Soyut bir konu işlenmiş olduğun-
dan D seçeneği elenir. E seçeneğinde bahsedilen özellik
A) Sone ise Fecriati Dönemi’nde amaç olarak belirlenmiştir.
B) Terzarima
Cevap: E
C) Balat
D) Serbest müstezat
E) Triyole
Çözüm:
abba / abba / cdd / cee” şeklinde yazıldığını gördüğü-
müz ve 4+4+3+3=14 dizeden oluşan sonedir. 7. I. Servetifünun anlayışına bağlı olmaları
II. Manzume türünde eser vermiş olmaları
Cevap: A
III. Aruzu Türkçeye başarıyla uygulamaları
IV. Toplumsal konularda eserler yazmaları
V. Parnasizmin temsilcisi durumunda olmaları
Numaralanmış cümlelerden hangileri Mehmet Âkif
Ersoy ile Tevfik Fikret’in ortak özelliklerindendir?
A) II ve III B) III ve V C) I, III ve IV
D) II, III ve IV E) II, IV ve V
120 121
