Page 159 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE
P. 159
FELSEFE 1 TEST
Felsefi Metin Analizi
1. Edebiyatın ünlü ismi Goethe “Bilgece bir cevap istiyor- 3. Gazâlî “İnsan ancak bildiğini sevebilir.” der. Ona göre
san, akıllıca soru sormalısın.” der. Nitelikli sorular, ye- sevgi, bilgiden sonra gelmektedir. İnsanın bir şeyi se-
tenekli zihinlerin eseridir ve bilgi odası kapılarını bu sa- vebilmesinin ilk şartı, onun hakkında bilgi sahibi olması
natın ustalarına açar. Önemli olan o odadan bir cevapla ve onu tanımasıdır. Hakkında sağlam bir bilgi elde edi-
çıkmak değil, güçlü sorularla kapısını aralayabilmektir. lemeyen şey için, sevgiden bahsetmek pek de mümkün
Bu sorulara verilen yanıtların alt yapısını oluşturan sü- değildir. Çünkü ona göre bir şeyin tabiatını bilmeden,
reç, oldukça uzun ve meşakkatlidir. Hatta bilgi odasına sevgiye değer olup olmadığı hakkında herhangi bir kara-
ilk girenlerin pek çoğu hâlâ çıkamamıştır. Felsefe ise bu ra varılamaz. Bu yüzden sevmek, anlayış sahibi olmayı
odanın misafiri değil, ev sahibidir. gerektirir ve cansız varlıkların herhangi bir şeyi sevdiği
düşünülemez.
Metni analiz ettiğimizde Goethe'nin soru sormanın
önemine dair yaptığı açıklamalara uymayan ifade se- Parçada Gazâlî'nin "bilmek ve sevmek" kavramları
çeneklerden hangisidir? arasında kurduğu ilişkiye dair aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Sorular yanıtlarından daha önemlidir.
A) Akla sahip olan varlıklar sevgiye erebilir.
B) Bilgece yanıtlar uzun uğraşların sonucudur.
B) Bilgimize konu olan her şey sevilmeye değerdir.
C) Akıllıca soru sormak usta zihinlerin sanatıdır.
C) Bir şeyi sevmenin ön koşulu o şeyin bilinmesidir.
D) Akıllıca sorulan her soru bilgece bir yanıt bulur.
D) Sevdiğimiz şeyler hakkında bilgimiz olan şeylerdir.
E) Nitelikli bir soru bilgiye uzanan yoldaki ilk adımdır.
E) Bir şeyi bilmek onu sevebilmek ihtimalini doğurur.
2. Felsefî araştırmanın şüphesiz daha önce işaret ettiğimiz 4. Sofistlere göre her şey göreceli olduğu ve hem ortak hem
gibi başka plânlardan başka faydaları vardır. Örneğin evrensel bir insan doğası olmadığı için insana uygun bir
bilimlere yardımcı olabilir, dinlere yardımcı olmuştur toplumsal düzen aramak boş bir uğraştır. Onlara göre
vb. Ancak onun arkasında bulunan en temel motif, en devlet doğal değil sonradan oluşturulan yapma bir varlık-
iyi biçimde Sokrates’in şu cümlesinde ifade edilmiş olan tır. Aristoteles’e göre ise devlet, insan doğasının bir deva-
motiftir: “Soruşturulmayan, üzerinde düşünülmeyen mıdır. Ona göre insanların mutlu olabilmesi için toplumsal
bir hayat, yaşanmaya değmez.” İnsan, kendi hayatını ve siyasal düzen gereklidir ve devlet, yapacağı düzenle-
inceleme kabiliyetine sahiptir. Bu olmaksızın o, hiçtir. melerle bireylerin mutluluğunu sağlayabilir. Bu durumda
Felsefe; insanı insan yapan ve bir hiç olmaktan kurtaran insanlar iyi ve erdemli olana yönelirler ve sorumluluklarını
araştırma, soruşturma ruhunun, anlamlandırma, yorum- fark edebilirler.
lama ve değerlendirme etkinliğinin, önemli sorular sorma
ve onlara ciddî olarak cevaplar arama özelliğinin, erdemli Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine
olma ve mutlu yaşama talebinin, kısaca bilgeliğe ulaşma ulaşılamaz?
özleminin en hakikî ve belki tek ifadesidir.
A) Sofistler ideal bir devlet düzeninin olamayacağını
A. Arslan'ın, Felsefeye Giriş adlı eserinden alınan savunur.
bu parçada felsefenin hangi özelliğine vurgu yapıl- B) Aristoteles’e göre devlet insanlarını ahlaki bakım-
mıştır? dan olgunlaştırır.
A) Tutarlı olma C) Filozoflar devletin doğal ve zorunlu bir varlık oldu-
ğunu kabul eder.
B) Eleştirel olma
D) Aristoteles insanın ancak sosyal düzen içinde mutlu
C) Sistemli olma
olacağını savunur.
D) Refleksif olma
E) İdeal devlet düzeni sorununa filozoflar farklı nitelikte
E) Rasyonel olma yanıt verirler.
157
156 157