Page 160 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT FELSEFE

FELSEFE Felsefi Metin Analizi 1. TEST

5. İnsanın bazen önemli kararlar almak zorunda olduğu 7. J. Locke “İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme adlı eserinde
anlar oluyor. Bugün yine öyle oldu. Vedat aradı ve bir amacının zihni ve onun güçlerini yoklamak olduğunu
iş teklifinde bulundu. Fakat dedi… İşte benim de bu fa- bildirmektedir. İlk adım olarak zihni yoklamadıkça incelenen
kat kafamı çok karıştırdı. Vedat’ın patronluğu dostluğu konuyu başından ele almamız mümkün olmayacak, zihnin
kadar iyi değildir. Ayrıntıya girmeyeyim, bir tarafta iyi insan varlığına engin okyanuslar bahşettiğine inanılacak
bir maaş diğer tarafta kendimden ödün vermem ge- ve onun dışında hiçbir şey yokmuş gibi başıboş kalmasına
reken bir durum ortaya çıktı. Uzun uzun düşündüm.
Kararsız kaldım. Aslında kalmadım. Vedat’ı arayıp yol açacaktır. Bu durum insanların düşüncelerine sağlam
teklifini kabul ettiğimi söyledim. Fazla mı abartıyo- zemin bulamayacakları derinliklerde yüzmesine ve sonun-
rum acaba? Benim için şimdilik… Şimdilik diyorum, da şüpheciliğe karar vermesine yol açacaktır. Oysa zihni-
en doğrusu bu sanırım. İnsan tek bir doğruyu rehber mizin yetenekleri inceleme konusu edilirse nesnelerin ay-
edinip yaşayamıyor maalesef. Her durum kendi için- dınlık ve karanlık yönlerine bir zemin bulunmuş olacaktır.
de özel. İnsanların olmamı istediği kişi olmak zorunda
değilim. Sizin hiç kararsız kaldığınız anlar olmadı mı? Bu parçada J. Locke'un eleştirdiği kavram aşağı-
Bunu yapmak bana ne kazandırır ne kaybettirir diye dakilerden hangisidir?
hesap kitap yaptığınız. Elbette olmuştur. A) Akıl B) Deney C) Fayda

Parçadaki görüşlerin sahibi için aşağıdakilerden D) Sezgi E) Tecrübe
hangisi söylenemez?

A) Kararını vermeden önce enine boyuna düşündüğü
için eleştireldir. 8. A. Comte'a göre bizler ancak fenomenleri yani duyusal
olarak fark edilen varlıkları bilebiliriz. Ancak bu varlık-
B) Eylemlerini sonuçlarına göre değerlendirdiği için lara ilişkin bilgilerimiz de mutlak değil, rölatiftir. Bu ne-
faydacıdır.
denle bir varlığın özünün ya da gerçek nedeninin ne
C) Kararının onu mutlu edeceğini düşündüğü için hazcıdır. olduğunu aramak zinciri atmış bir bisikleti kullanmaya
D) Kendince mantıklı çıkarımlar yaptığı için akılcıdır. benzemektedir. Bizler ancak fenomenlerin ve olayların
E) Çelişkili ifadeler kullandığı için tutarsızdır. art arda gelişi veya benzerlikleri hakkında sorular so-
rabiliriz. Çünkü bu tarz soruların bir anlamı ve mantığı
vardır.
Metinden yola çıkarak Comte'un görüşünü ifade eden
felsefi problem seçeneklerden hangisinde verilmiştir?
A) Evrenin ana maddesi nedir?
B) Varlık birlik midir, yoksa çokluk mudur?
C) Olguların dayandığı bilimsel yasalar nelerdir?
D) Ölümden sonra bir hayat söz konusu mudur?
E) İnsan ahlaki eylemde bulunurken özgür müdür?

6. J. J. Rousseau, insanların sahip olduğu bilgiler arasında 9. Cesare Pavese’e göre, “Estetik değerler, ahlakın özü,
en faydalı olanın insan hakkında olan bilgi olduğunu söy- gerçeğin ışığı öğretilemez. Her insan kendi içinde oluş-
ler. Ama ilginç bir şekilde en az ilerlemiş olan da yine bu
bilgidir, der. Sokrates’in de, felsefesinin merkezine koydu- turmak zorundadır bunları. Bu kavramlar mutlak, za-
ğu “Kendini bil!” öğüdünün tek başına, ahlak üzerine ya- man ve toplum dışı değerler oldukları için başkalarına
zılmış bütün iri kitaplarda anlatılanlardan çok daha önemli iletilemez. Kelimeler bu kavramları ancak ana çizgileriy-
ve aynı zamanda da güç bir kural olduğunu söyler. le dile getirebilir.”
Metinde felsefenin özelliklerinden hangisinin önemine Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine
değinilmiştir? ulaşılamaz?

A) Eleştirel olması A) İyi ve kötü görecelidir.
B) Tutarlı ve sistemli olması B) Gerçeklik dil ile ifade edilendir.
C) Evrensel bir bilgi olması C) Ahlaki değerin otoritesi bireyin vicdanıdır.
D) Öze dönük bir bilgi olması D) Güzellik nesnede değil, öznenin görüşündedir.
E) Tümel bir bilgi olması E) Gerçeklik ancak kişisel deneyimlerle keşfedilebilir.

159
158 159