Page 48 - Liseye Hoş Geldin - Kimya

KİMYA

ÖRNEK ETKINLIKLER ÖRNEK ETKINLIKLER

Sayfa 51'de "KELİME EŞLEŞTİRME'' ve sayfa 52'de ''BİLGİ HAZİNESİ'' etkinliklerini yaparken aşağıda verilen metin size
yardımcı olacaktır.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE NANOTEKNOLOJİ

Sürdürülebilirlik; toplumun ve ekosistemin ana kaynağını tüketmeden
belirsiz bir geleceğe dek işlevini sürdürmesidir. Sürdürülebilir kalkınma
kavramı, Birleşmiş Milletler Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonunca
(WCED) yayımlanan Ortak Geleceğimiz Raporu’nda "gelecek kuşakların
kendi ihtiyaçlarını karşılayabilme olanağından ödün vermeksizin bugünün
ihtiyaçlarını karşılayabilecek kalkınma" olarak tanımlanmıştır. Birleşmiş
Milletler 2015’te Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinden; Hedef 6, Hedef
7, Hedef 12, Hedef 13, Hedef 14 ve Hedef 15 kimya alanı ile ilişkilidir.
Bu hedeflerin amacı ekolojik dengeyi korumaktır. Kimya bilimi, ekolojik
sürdürülebilirliği sağlamak için farklı yaklaşımların keşfedilmesine,
önleyici tedbirlerin alınmasına ve yeni çözümler sunulmasına olanak Kan dolaşımına katılmış kitosan nanoparçacıklar
sağlar.

Nanoteknoloji, maddenin 1 ile 100 nm (nanometre) boyutlarındaki davranışını açıklanmasına olanak veren ve kimya
biliminin katkısıyla gelişen bir malzeme bilimidir. Nanoteknolojiden iklim değişikliği, temiz suya erişim, ilaçlar, temiz enerji
kaynakları gibi birçok alandan faydalanılmaktadır. Nanoparçacıklar; tıp, elektronik, bilişim, tekstil, tarım, gıda ve kozmetik
gibi birçok sektörde daha kaliteli ve katma değeri yüksek malzemelerin geliştirilmesine olanak sağlar. Örneğin tıp alanında
manyetik görüntülemede, ilaç taşıyan nanorobot yapımında, kan dolaşımına molekül taşıyan veya virüs öldüren nanoparçacık
üretiminde nanoteknolojiden faydalanılır. Kozmetik sektöründe titanyum dioksit (TiO ) ve çinko oksit (ZnO) gibi nanoparçacıklar
2
ile elektronik sektöründe çip yapımında kullanılan nanoparçacıklar mevcuttur. Tekstil sektöründe ise nanoparçacık içeren
antibakteriyel ürünler ve nanofiberler kullanılır.

Damar içinde oksijen taşıyan nanorobotlar Nanofiber kumaştan üretilmiş medikal maskeler

NANOBOYUT
1-100 nanometre (nm) boyutundaki partiküllere nanoparçacık (NP) denir. 1 nanometre (nm) bir metrenin milyonda biridir
–9
(1 nm = 10 m). Diğer bir deyişle bir metreye bir milyar (1 000 000 000) nanometre sığar veya bir nanometre bir metrenin bir
milyar katı küçüklüğündedir. Nanometre boyutunu kavrayabilmek için Görsel 1'i inceleyiniz. Hidrojen atomunun çapı yaklaşık
0,1 nanometredir. Bu durumda 1 nanometrelik bir uzunluğu elde edebilmek için ortalama on tane hidrojen atomunun yan yana
dizilmesi gerekir. DNA molekülünün boyu 2-2,5 nm, bir insan saç telinin çapı yaklaşık 80 000 nm, grip virüsünün çapı 20 nm, en
büyük atomun yarıçapının yaklaşık 0,25 nm ve hücre zarının 12 nm olduğu belirlenmiştir. Gözümüz yaklaşık 0,1 mm (10 nm)
6
boyutundaki nesneleri seçebilirken nano boyuttaki malzemeler ancak taramalı elektron mikroskobu (SEM-Scanning Electron
Microscope) ile görüntülenebilir.

48 LİSEYE HOŞ GELDİN