Page 45 - Liseye Hoş Geldin - Kimya
P. 45
KİMYA
ÖRNEK ETKINLIKLER ÖRNEK ETKINLIKLER
Moleküller arası kuvvetlerin en önemli göstergesi sıvı ve katı hâlin varlığıdır. Gaz hâlindeki maddelerin tanecikleri arasındaki
çekim kuvveti yok denecek kadar azdır. Sıvıların adezyon (yapışma) ve kohezyon (birbirini tutma) kuvvetleri, yüzey gerilimi,
kılcallık ve ıslatmazlık gibi nitelikleri moleküller arası kuvvetlerinin sonucudur. Bir maddeyi oluşturan aynı tür moleküllerin
birbirine uyguladığı çekim kuvvetine kohezyon, farklı maddelerin tanecikleri arasındaki çekim kuvvetine adezyon kuvvetleri
denir. Damlanın yaprağa yapışması adezyon kuvvetlerine, su damlasının yuvarlak bir şekil oluşturması ise kohezyon
kuvvetlerine örnektir.
Adezyon - Kohezyon
Yüzey gerilimi kohezyon kuvvetlerinin neden olduğu sıvıların bir özelliğidir. Kohezyon kuvvetlerinin doğrudan bir sonucu olan
yüzey gerilimi, suyu dış kuvvetlere karşı dayanıklı hâle getirir. Yüzey geriliminin büyüklüğü; sıvının cinsine, sıcaklığa ve sıvıda
çözünen maddeye (safsızlığa) bağlı olarak değişir.
Bazı böceklerin su üzerinde yürüyebilmeleri, bunların ağırlıklarıyla sıvının yüzey gerilimine
karşı koyamamalarından kaynaklanmaktadır.
Sıvı ile yüzey arasındaki adezyon kuvvetleri kohezyon kuvvetlerinden büyükse sıvı yüzeyde yayılır. Böyle sıvılara yüzeyi ıslatan
sıvılar denir. Eğer sıvının kohezyon kuvvetleri sıvı ile yüzey arasındaki adezyon kuvvetlerinden büyükse ise sıvı yüzeyde
damlacıklar hâlinde kalır ve sıvı yüzeyi ıslatmaz.
LİSEYE HOŞ GELDİN 45