Page 44 - Liseye Hoş Geldin - Kimya
P. 44
KİMYA
ÖRNEK ETKINLIKLER ÖRNEK ETKINLIKLER
Bir sıvının ısı alarak gaz veya buhar hâline geçmesine buharlaşma denir. Buharlaşma maddenin sıvı olduğu her sıcaklıkta ve
sıvının yüzeyinde gerçekleşir. Gaz tanecikleri sıvısıyla temas hâlinde ise buhar olarak adlandırılır. Herhangi bir sıcaklıkta, kinetik
enerjisi ortalama kinetik enerjiden daha yüksek olan sıvı molekülleri yüzeydeki diğer moleküllerden ayrılır. Birim zamanda
buharlaşan molekül sayısı buharlaşma hızı olarak tanımlanır.
Buhar moleküllerinin kabın yüzeyine uyguladığı kuvvete buhar basıncı denir. Bir sıvının molekülleri arasındaki çekim kuvvetleri
zayıfladıkça buhar fazına geçebilen sıvı moleküllerinin sayısı artacağından buhar basıncı da artar.
Sıvı-buhar dengesi
Kapalı bir kapta enerjisini kaybeden buhar molekülleri yoğuşarak tekrar sıvı faza geri döner. Bu değişimler buharlaşma hızı ile
yoğuşma hızı eşitleninceye kadar devam eder. Buharlaşma ve yoğuşma hızlarının eşitlendiği andan itibaren sistemde denge
kurulur ancak buharlaşma ve yoğuşma olayları durmaz, aynı hızla gerçekleşmeye devam eder. Sıvısıyla denge hâlinde bulunan
buharın basıncına o sıvının denge buhar basıncı denir.Denge buhar basıncı dış basınçtan etkilenmez.
Buharlaşma, sıvının yüzeyindeki yeterli enerjiye sahip taneciklerin moleküller arası etkileşimleri aşarak serbest hareket
etmeye başlaması ve bu şekilde sıvının gaz hâline dönüşmesidir. Buharlaşmanın yalnızca sıvı yüzeyinde değil sıvının içinde de
meydana gelmesine kaynama denir.
1 atm basınçta 100 °C sıcaklıkta saf suyun kaynaması
Sıvının kaynadığı andaki sıcaklığa kaynama noktası denir. Kaynama noktası saf sıvılar için ayırt edici bir özelliktir.
Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirence viskozite denir. Viskozitesi büyük sıvılara ise viskoz sıvı adı verilir. Sıvıların sıcaklığı
arttıkça moleküller arası etkileşimleri zayıflar. Bu durumda akışkanlık artar, viskozite azalır.
Bir sıvının viskozitesi büyükse bu sıvının akışkanlığı azdır.
Yollara asfalt dökülürken ziftin ısıtılması, reçelin kavanozlara sıcak doldurulması gibi durumlar akışkanlığın sıcaklıkla artması
ve viskozitenin azalması ile ilgilidir.
44 LİSEYE HOŞ GELDİN