Page 172 - Sanat Tarihi -12

5. ORTA ASYA TÜRK SANATI
ÜNİTE

anıtların kalıntıları arasında heykeller bulunmuştur. Heykellerin bir kısmı
ayakta olan, bir kısmı ise oturmuş, elleri göğüs üzerinde birleştirilmiş
kişileri tasvir etmektedir. Ayrıca burada at koşum takımı süslemeleri,
pişmiş topraktan masklar ve stuko süslemeler bulunmuştur.

Bilge Kağan tarafından ağabeyi Kül Tigin adına yaptırılan Kül Tigin
Anıtı, Baykal Gölü’nün güneyindeki Orhun Vadisi’nde yer almaktadır.
Türklerde kaplumbağa evreni sembolize ettiği için anıt, kaplumbağa
heykelinden ibaret bir kaide üzerine oturtulmuştur. Kerpiç duvarlarla
çevrili olan yapının üstü kiremitle kaplanırken etrafı hendekle çevrilmiştir.
Karşılıklı iki koç heykelinin bulunduğu doğu kapısından tapınağa kadar
Etkinlik uzanan yolun her iki tarafında taş heykeller bulunmaktadır.

Aşağıdaki numaralandırılmış görselleri açıklamalar ile eşleştiriniz.

8
5

7
6

3

4
2

1

KOÇ HEYKELİ: Mezar anıtının girişinde yer alan koç heykelleri, YAZITIN ÜST KISMI: Yazıtın tepesinde bazı araştırmacılara
Türkler tarafından kutsal sayılan ve mezar taşlarında sıklıkla göre ejder, bazılarına göre kurttan süt emen çocuk gürü
kullanılan semboller. bulunmaktadır. Ayrıca dağ keçisi insanların erişemeyeceği
yüksekliklere tırmanıp orada yaşayabildiği için Gök Tanrı ile
BALBAL: Savaşta öldürülen düşmanlar veya cenaze törenine ilişkilendirilerek kutsal sayılmıştır.
katılanları temsilen dikilen heykeller.
YAZIT: Bir yüzü Çince, diğer üç yüzü runik yazıyla düzgün ve
İHTİRAM YOLU: Yazıt ve heykellerden “bark”a kadar devam özenle kazılmış Kül Tigin Yazıtı.
eden saygı yürüyüşü yolu.
KADIN VE ERKEK HEYKELLERİ: Muhtemelen kağanlık ailesi
KAPLUMBAĞA KAİDE: Eski Türklerde kaplumbağa evreni üyelerine ait heykeller.
sembolize ettiği için anıt, kaplumbağa heykelinden bir kaide
üzerine oturtulmuştur. BARK: İçerisinde Kül Tiğin'in sembolik mezarı bulunan yapı.

Kül Tigin Anıtı’nın 1 km kadar doğusunda bulunan Bilge Kağan Anıtı
dikdörtgen biçimli olup kaplumbağa şeklinde bir kaidenin üzerine oturtul-
muştur. Anıt tek parça taş üzerine Göktürk alfabesiyle yazılmış bir kitabe-
dir. Anıtın bulunduğu alanda yapılan kazılarda yatan bir aslan ile başsız
dört erkek heykeli bulunmuştur. Bu heykellerden birinin Bilge Kağan’a ait
olduğu kabul edilmektedir.

172