Page 170 - Sanat Tarihi -12
P. 170
5. ORTA ASYA TÜRK SANATI
ÜNİTE
Altın Elbiseli Adam, 1969-1970 yıllarında Kazak Arkeolog Kemal
Akişev tarafından yapılan kazılarda ortaya çıkarılmıştır. Kıyafet genel
hatlarıyla, “V” yakalı kısa kaftan, dar süvari pantolonu, diz altında kalan
kısa yumuşak çizmelerden ve başında bulunan sivri ve oldukça süslü
külahtan ibarettir. Kıyafetin üzerinde altın süslemenin çok olmasından
Görsel 5.15 dolayı kıyafete bu isim verilmiştir (Görsel 5.15).
Altın Elbiseli Adam
Kaftan
Bütün yüzeyi kaplayan pergel şeklinde,
üçgen şekilli altın levhalar ile yakada
stilize edilmiş aslan başları ile süslüdür.
Bunlar yakından bakıldığında üç dilimli
yaprağı andırır.
Başlık (Taç)
60-65 cm uzunluğunda konik dağ moti
üzerinde yaban koyunu, dağ keçisi,
kanatlı at, aslan, ağaç, kuş, yapraklar ve
ok gürleri vardır. Bu sıralama Türk soy
kütüğünün yapısını temsil eder.
Dağ
Aileyi, halkı ve soyu koruduğuna inanılır.
Kaplan ve Kurt
Güneş ve güç simgesi olarak kabul edilen
kurt, Türklerin ilk totemlerindendir. Kemer
Keçi Geyik gürlü plakalar yan yana dizilerek
Yaz mevsiminin temsilcisidir. Doğanın oluşturulmuştur. Kılıcın asılı olduğu
dirilip tekrar ölmesini simgeler. İnsanı kemer ve kuşak rütbe anlamı taşır.
kötülüklerden ve zorluklardan korur.
Ok ve Yay
Birliği, bütünlüğü ve aileyi sembolize eder.
Kıvrık dal
Üsluplandırılmış dal biçiminde, helezonik
olarak yapılan bitkisel bir süsleme çeşidi.
Bunu biliyor musunuz ?
“Eski Türklerde madencilik, bilhassa demircilik kutsal
sayılan meslek idi. Türk hükümdarları bahar bayramında
örs üzerinde demir döverek bir tören icra ederlerdi. Çizme
Şamanist dönemdeki bazı Türk topluluklarında “demirci” Kaftandaki gibi küçük altın levhacıklarla
ile “şamanın” kötü ruhları kovduğuna inanırlardı”. süslenmiştir.
(Türkler ansiklopedisi, 4. cilt, s. 71’den kısaltılmıştır.)
170