Page 13 - TARİH 10 - ÜNİTE 2
P. 13
BEYLİKTEN DEVLETE
OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)
fethedilen yerlere yerleştirilmiştir. Böylece bölgenin
Türkleşmesi ve Müslümanlaşması sağlanmıştır.
Bilecik tekfuru ile Yarhisar tekfurunun iş birliği yap-
ması üzerine Osman Bey, Bilecik’i fethetmiştir. Bile-
cik’in fethinden sonra İznik hedef alınmıştır. 1301’de
İznik’i kuşatan Osman Bey, şehrin çevreyle ilişkisini
keserek şehri teslim olmaya mecbur bırakmak iste-
miştir. Osman Bey, İznikʼe İstanbulʼdan gelen yardımı
öğrenince çevredeki Türkmenlerin de destek verdiği
kuvvetleriyle Hersek’e inmiş ve iki ordu Koyunhi-
sar’da karşı karşıya gelmiştir. Rum kuvvetlerinin ağır
bir yenilgiye uğradığı bu savaş, ilk Osmanlı-Bizans
savaşıdır. Koyunhisar Zaferi sonucunda İzmit yolu
Türklere açılmış, Bursa’nın kuzey tarafı hariç diğer üç
tarafındaki yollar kontrol altına alınmıştır. Görsel 2.13
Köse Mihal Türbesi (Bilecik)
Osmanlı Devleti, Bizans yönlü genişleme siyaseti takip ederken
bazen çatışma bazen de uzlaşma yolunu takip etmiştir. Örneğin
Harmankaya Tekfuru Köse Mihal (Görsel 2.13), Osmanlıların hiz-
metine girerek çok yararlılıklar göstermiş ve Osman Bey’in en
yakın silah arkadaşlarından olmuştur.
1299 Tarihi Nereden Çıktı?
Maarif Nezareti, 10 Şubat 1914 tarihli bir kararla Osmanlı
Beyliği’nin bağımsızlık tarihini ortaya koyma görevini Tarîh-i
Osmânî Encümeni başkanlığına vermiş ve Efdaleddin Bey bu
işle görevlendirilmiştir (Görsel 2.14). Efdaleddin Bey, konuyla
ilgili öncelikle o zamana kadar yazılmış olan eserlerdeki
kayıtlara yer vermiştir. Efdaleddin Bey, bu eserlerin genel
değerlendirmelerinden sonra hicrî 699 miladi 1299 yılını,
Osmanlı Devleti’nin bağımsızlık tarihi olarak kabul etmiştir.
Kuruluşun tam tarihini belirlemek isteyen Efdaleddin Bey,
Beyâtî Hasan b. Mahmud, “Câmi’i Cem Âyîn” adlı eserindeki bir
kayıttan bahsetmiştir. Bu kayıtta, uç gazilerinin Osman Bey’i
oy birliğiyle başa getirdikleri gün, el öpme ve kımız ikramının
yapıldığı resmî bir tören icra edildiğine dikkat çekilmiştir.
Ancak Efdaleddin Bey, söz konusu kayıtta da bu törenin tam
olarak hangi günde yapıldığının belirtilmediğini aktarmıştır.
Efdaleddin Bey’e göre bağımsızlık günü işte o gündür ancak Görsel 2.14
bu konuyu aydınlatacak belge yoktur. Bu çalışma için Efda- Tarîh-i Osmânî Encümeni
leddin Bey, ilginç bir yöntem de uygulamış ve basına ilan Mecmuası
vererek bu konuda elinde belge bulunan veya bilgisi olanların
kendisine ulaşmalarını istemiştir. Neticede kendisine yalnız
iki mektup ulaşan Efdaleddin Bey, bunları değerlendirmiş ve
başka herhangi bir resmî dayanak bulunmadığı için oradaki
kaydı kabul etmek gerektiği sonucuna varmıştır (Baş, 2005, YORUMLAYALIM
s.189-190’dan düzenlenmiştir).
Osmanlı Beyliği’nin kuruluş tarihlerindeki farklılıkların sebebi
neler olabilir?
57