Page 11 - TARİH 10 - ÜNİTE 2

BEYLİKTEN DEVLETE
OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)

2.3. OSMANLI-BİZANS İLİŞKİLERİ

Osmanlı Devleti’nin, Kuruluş Dönemi’nde fetih yönünü batı olarak TARTIŞALIM
belirlemesinin sebepleri neler olabilir?

Osmanlı Beyliği’nin kurulup gelişmesinde, kurulduğu coğrafyanın
etkisi büyüktür. Osmanlı beyleri, beyliğin Bizans sınırında kurulma-
sının getirdiği siyasi ve sosyal avantajları iyi değerlendirmiştir. Bu
dönemde Bizans, siyasi ve askerî yönden zayıflamış, taht kavgaları
nedeniyle de merkezî otoritesini kaybetmiştir. Merkezden uzak
tekfurlar, Bizans’a bağlı gibi görünse de kendi başlarına hareket
etmeye başlamış, bu durum kuruluş aşamasındaki Osmanlı Bey-
liği’nin büyümesini kolaylaştırmıştır.

Rumca bir kelime olan tekfur, Bizans İmparatorluğu’nda valilik
derecesindeki hizmetlerde bulunan kişilere verilen unvandır BİLİYOR MUSUNUZ?
(Görsel 2.10).

Osman Bey, ilk zamanlarda Ertuğrul Gazi’nin
Rum tekfurlarıyla iyi geçinme siyasetine de-
vam etmiş ve bu sayede beyliği güçlendirmeyi
amaçlamıştır. Osmanlıların kurulduğu Bitinya
Bölgesi’nde, Bilecik ve İnegöl tekfurları ön pla-
na çıkmıştır. Kayılar, yaylak ve kışlakları ara-
sında gidiş geliş yaparken İnegöl tekfurunun
topraklarını kullanmak zorunda kalmıştır. Bu
yüzden Osmanlılar, sorun yaşadıkları İnegöl
tekfuruna karşı Bilecik tekfuru ile iyi geçin-
meye çalışmıştır.
Görsel 2.10
Osmanlıların; Bizans sınırında varlığını koruması ve geliştirme- Tekfur Sarayı (İstanbul)
sinde, kuruluşundan itibaren uyguladığı fetih politikası etkili
olmuştur. Bu doğrultuda 1285’ten sonra tekfurlar ile Kayılar ara-
sındaki ilişkilerin seyri değişmeye başlamıştır. İnegöl tekfurunun
düşmanca hareketleri nedeniyle Osman Bey, bir gece baskını ile
İnegöl tekfuruna ait Kulacahisar’ı ele geçirmiştir.
Osman Bey, gelişigüzel bir fetih yolu takip etmemiş ve fetihlerini
iki aşamada gerçekleştirmiştir. Öncelikle fethetmek istediği bölge-
nin yollarını ve çevresini kontrol altına almış ve tepki çekmeden
hedefini çevrelemeye çalışmıştır. İkinci aşamada ise asıl hedef,
üzerine gitmiş ve bölgenin fethedilmesini sağlamıştır. Fetihlerden
önce bölge halkı ile doğrudan irtibata geçmiş ve onlara Osmanlı
yönetimini benimsetmeye çalışmıştır.
Bitinya Bölgesi’ndeki etkisini artıran Osman Bey, önce İnegöl
tekfurunu, Domaniç Beli Savaşı’nda yenmiş sonra da Karacahi-
sar Kalesi’ni almıştır. Karacahisar fethinden sonra burayı merkez
yapan Osmanlılar, aşiret yapısından devlet olma yolunda önemli
bir adım atmıştır. Şehirdeki kilise, camiye çevrilmiş ve ulemadan
Dursun Fakih buraya ilk Osmanlı kadısı olarak tayin edilmiştir.
Ayrıca şehirde bir pazar kurularak vergi alınmaya başlanmıştır.

55