Page 12 - TARİH 10 - ÜNİTE 2

2. ÜNİTE

Karacahisar’ın (Görsel 2.11) fethinden sonra Osman Gazi, başlan-
gıçta takip ettiği barışçı ilişkiler kurma politikasından vazgeçerek
sistemli bir şekilde fetih hareket-
lerine girişmiştir. Bilecik tekfuru
ile başlangıçta dostane ilişkiler
kuran Osman Gazi, artık Bilecik’i
ele geçirme zamanının geldiğine
karar vermiştir. Osman Gazi’nin
Bilecik üzerine sefer düzenleme-
sinde, Bilecik tekfuru ile Yarhisar
tekfurunun Osman Gazi’ye tuzak
kurması etkili olmuş ve Osman
Bey, bu durumu dostu Harmanka-
ya Tekfuru Köse Mihal’den öğren-
Görsel 2.11
Karacahisar Kalesi (Eskişehir) miştir. Osman Gazi, Turgut Alp’i İnegöl kuşatmasıyla görevlendir-
miş ve burası da 1299’da fethedilmiştir. Bundan sonraki Osmanlı
fetihleri, Sakarya vadisi boyunca gerçekleştirilmiş ve bir dizi sefer
yapılarak Sorkun, Taraklı, Göynük tarafları ele geçirilmiştir.

Neden Osman Gazi?
Osmanlı Beyliği’nin kuruluşuna giden süreçte Aygut Alp, Tur-
gut Alp, Konur Alp, Hasan Alp, Akça Koca, Samsa Çavuş gibi
uc liderleri önemli rol oynamıştır. Zamanla Osman Gazi’nin
(Görsel 2.12) silah arkadaşları olan bu gaziler, Bizans tarih-
çisi Pachymeres’in de kaydettiği üzere, onun uçta en başarılı
gaza lideri durumuna gelmesini sağlamıştır. Bölgede en
saygın dervişlerden olan Edebâlî de Osman Gazi’ye iltifatta
bulunmuş ve onun gaza liderliği vasfını Allah’tan aldığını
söylemiştir. Ayrıca Köprülü’ye göre Gaziyân- ı Rûm, Ahiyân-ı
Rûm, Abdalân-ı Rûm ve Bâcıyân-ı Rûm gibi grupları uyumla
birleştirmesi de Osman Gazi’nin ön plana çıkmasını sağlayan
Görsel 2.12
Osman Gazi etmenlerden olmuştur. Bu gelişmeler Osman Gazi’nin bölgede
(Temsilî) hâkimiyet kurma yolunda önemli adımları olarak kabul edi-
lebilir. Bütün bu özellikler, Osman Gazi’yi Batı Anadolu’daki
beyler arasında lider konuma yükseltmiştir (İnalcık, 2016,
YORUMLAYALIM
s.48-49’dan düzenlenmiştir).

Batı Anadolu’daki beyler arasında Osman Gazi’nin ön plana
çıkmasını sağlayan etkenler nelerdir?

XIV. yüzyılın başlarında Bizans İmparatorluğu’nun Anadolu’da etkin-
liği tamamen kırılmıştır. Bu yüzyılda Bizans sürekli güç kaybetmiş,
sınırında kurulan Osmanlı Beyliği ise gün geçtikçe kuvvetlenmiştir.
Bitinya Bölgesi’nin dinî ve sosyal yapısı da Osmanlı Beyliği’nin
güç kazanmasında etkili olmuştur. Bizans’ın Anadolu’daki siyasi
gücü zayıflasa da bölgedeki Rum varlığı devam etmiştir. Fethet-
tikleri bölgelerdeki yerli halka karşı iyi davranan Osmanlılar;
gayrimüslimleri yerlerinden çıkarmamış, onların bölgelerine zarar
vermemiş, onları himaye ederek vergiye bağlama yoluna gitmiştir.
Bununla birlikte Anadolu’nun içlerinden gelen Türkmenler de yeni

56