Page 15 - TARİH 10 - ÜNİTE 2

BEYLİKTEN DEVLETE
OSMANLI SİYASETİ (1302-1453)

Osmanlılar, Bursa’nın fethinden sonra yeniden İznik’e yönelmiştir.
Bizans imparatoru ise hem Türkleri Boğazlardan uzaklaştırmak
hem de Hristiyan dünyasında önemli kabul edilen İznik’e yardım
etmek için büyük bir ordu toplamıştır. 1329’da Palekanon (Maltepe)
önlerinde yapılan savaşta, Bizans ordusu mağlup edilmiştir. Bizans
kuvvetlerinin mağlup edildiği bu zaferle Osmanlı Beyliği’nin İslam
dünyasındaki itibarı artmıştır. Ayrıca Palekanon Savaşı sonrasında
Bizans, Anadolu’da kalan son topraklarından da ümidini kesmiştir.
1301’den beri belirli aralıklarla Osmanlıların kuşatması altında
olan İznik’in fethi, başka meselelerle uğraşmak zorunda kalındığı
için gecikmiştir. Palekanon Savaşı sonrası Bizans’tan yardım alma
ümidi kalmayan tekfur, artık kuşatmadan kurtulmanın mümkün
olmadığını anlamış ve şehrin kapıları Türklere açılmıştır. Orhan
Görsel 2.16
Gazi (Görsel 2.16), İznik’in stratejik önemini düşünerek beyliğin Orhan Gazi (Temsilî)
merkezini bir süre İznik’e taşımış ve Bizans’a yapılacak seferlerde
İznik’i üs olarak kullanmaya başlamıştır.

Selçuklu-Bizans Arasında Vazgeçilemeyen Şehir “İznik”

Türkiye Selçukluları’na başkent-
lik yapan İznik (Görsel 2.17),
I. Haçlı Seferi sırasında önce Haç-
lıların eline sonra da Bizans’ın
hâkimiyetine geçmiştir. 1105’te
şehirde tekrar kurulan Selçuklu
egemenliği 1147’de yine Bizans’a
geçmiştir. 1204-1261 yılları ara-
sında İstanbul’da hüküm süren
Latin Krallığı zamanında sürgün
Bizans’a merkezlik de yapan İznik,
dinî ve stratejik öneminden dolayı
Bizans’ın gözden çıkaramadığı bir
şehir olmuştur. Bizans’ın I. Kons-
tantinos’un Hristiyanlığı kabul et-
mesinden sonra İznik, 325 yılında Görsel 2.17
I. Konsil’in burada toplanmasıyla tarihe geçmiştir. Daha sonra İstanbul Kapısı (İznik)
Bizans’ta “thema”ların yani askerî valilik bölgelerinin ortaya
çıkışıyla da İznik, kurulan Opsikion Theması’nın (Opsikiyon
Tema) merkezi olmuştur. Benzer şekilde Selçuklular da İznik’e
büyük önem atfetmiştir. 1075’ten itibaren Dâr’ül-İslâm’ın
bir parçası hâline getirilen şehirden asla vazgeçilmemiş-
tir. İznik’in geri alınması ideali Türklerde hiç sönmemiş ve
1331’de Osmanlıların fethi de aynı ideale inanmanın bir
sonucu olmuştur (İnalcık, 2016, s.50-51’den düzenlenmiştir). YORUMLAYALIM
Doğu ve Batı dünyası için İznik’in önemli olmasının sebepleri
neler olabilir?
İznik’ten sonra Anadolu’da önemli bir şehir olan İzmit, fethedilmek
istenmiştir. İzmit, 1337’de teslim olmuş ve bölgenin ele geçiril-
mesiyle Kocaeli Yarımadası’nın fethi tamamlanmıştır.

59