Page 7 - Tarih 11 - Ünite 2

DEĞİŞİM ÇAĞINDA
AVRUPA VE OSMANLI

Rönesans ve Reform

“Yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans, XV. yüzyılın sonunda
İtalya’da başlamıştır. Rönesans, Avrupa ülkelerinde görülen bilim,
güzel sanatlar ve edebiyat alanındaki gelişmeleri ifade eder. Bu
dönemde, Avrupa’da radikal değişimler yaşanmıştır. XIV. Yüzyıldan
itibaren bazı bilim insanları Yunan ve Roma dönemine ait kaybol-
muş veya unutulmuş el yazmalarını araştırmış ve yayımlamıştır.
Avrupalılar bu eserleri İslâm dünyası aracılığıyla unutmaktan kur-
tulmuş ve yeniden hatırlamıştır. Roma, Venedik ve Floransa’da ilk
akademiler ve halk kütüphaneleri açılmıştır. Bu çalışmaları yapan
aydınlar daha sonra hümanist olarak adlandırılmıştır. Hümanist
akım; şair ve yazar Petrarca (Petrarka) (Görsel 2.7) ile başlamış
ve hümanistlerin çalışmaları, matbaanın gelişimi ile daha da
yaygınlaşmıştır.
Rönesans ile birlikte Yunan ve Roma dönemine artan ilgi, Avrupa’da
edebiyatın yanında resim ve heykel gibi sanatların da canlanmasını
sağlamıştır. Bu yeniden keşfetme süreci Fransa, Hollanda, Almanya
ve İngiltere gibi birçok Avrupa ülkesinde benimsenmiştir. Rönesans Görsel 2.7
sanatçıları, herhangi bir dinî ve toplumsal tabuyu önemsemeden Petrarca (Gravür)
sanat yapmayı ilke edinmiştir.

Rönesans’ın İtalya’da başlamasının nedenleri neler olabilir? TARTIŞALIM

Hümanistlerin Yunan-Roma dünyasına olan ilgisi, kilise için teh-
like oluşturmuştur. Antik dünya anlayışı, hümanistlerin dünya
anlayışını oluşturmuştur. Bu anlayışa göre insan, yeryüzündeki
yaşantısında mutlu olmalıdır. Hristiyanlık anlayışında ise gerçek
hayat, ölümden sonra başlamaktadır. Bu ve buna benzer pek çok
fikir, hümanistleri kilise öğretileri ile çelişen sonuçlara götür-
müştür. Bu nedenle hümanistler, inanç bakımından İncil’e ve ilk Reform’u Hazırlayan Koşullar
azizlerin öğretilerine bağlı kalınması gerektiğini savunmuştur. • Hümanizm sayesinde, Hris-
Hümanistlerin inançla ilgili bu düşünceleri, Reform hareketinin tiyanlığın kaynaklarına inil-
ortaya çıkmasını sağlamıştır.
mesi ve serbest düşüncenin
Reform, Avrupa’nın modern çağa geçerken uğradığı dönüşümün yayılması,
önemli bir gelişmesidir. Din ve kilise, yüzyıllardır toplumun te-
melini oluşturduğu için Reform, Avrupa’yı derinden sarsmıştır. • Matbaanın yeni fikirleri ge-
Dinî değişim gerek devletler arasında gerekse devletlerin kendi niş halk kitlelerine yayması,
içerisinde büyük mücadelelere neden olmuştur. • Papalık’ta çöküşün hızlan-
Reform, XVI. yüzyılda Katolik Kilisesi’ne bağlı bir kısım hümanist ması ve ıslahat düşüncesinin
din adamının kiliseye karşı yapmış olduğu dinsel harekettir. Re- yayılmasıdır.
form hareketi Almanya’da başlamış daha sonra Fransa, İngiltere ve
diğer Avrupa ülkelerinde etkili olmuştur. Ruhban sınıfında reform
yapılması gerektiğini savunan hümanistler, yeni bir din yaratma
iddiasında olmamıştır. Hümanistler; İncil’in ve Hristiyanlık inancını
içeren metinlerin orijinal şekillerine dönüştürülmesini istemiştir.
Bu yönde yapılan çalışmalarla kutsal kabul edilen yazıların birço-
ğunun, ilahi kaynaktan olmadığı ve sonradan uydurulmuş metinler

53