Page 36 - Tarih 9 | 4.Ünite

4. ÜNİTE

Milletler arası ticarette Türkler, genellikle Soğdlu tüccarları
himayelerine alarak kullanmış iseler de zamanla Hun, Kök
Türk, Uygur devletlerinde de tüccar grupları oluşmaya başla-
mıştır. Soğd ve Araplar gibi yabancı tüccarların Türk ülkesinde
temsilcilikleri olduğu gibi Türk tüccarlar da yabancı ülkelerde
temsilcilikler açmıştır.

Doğu-batı, kuzey-güney ticaretinde toprakları aracı konu-
munda olan Türk devletleri gelip geçen kervanlardan “geçiş
vergisi” almıştır. Özellikle Çin ipeğinin Batı’ya satışından önemli
kârlar elde etmişlerdir. Türkler kervanların ülkelerinden geçiş
güvenliğini sağlamışlar, konaklama ihtiyaçları için kervan-
saraylar denilebilecek yerler inşa etmişlerdir. Kervanlara at,
deve gibi gerekli hayvanları temin eden Türkler; kervanda
bulunanlara belirli ücret karşılığında yeme içme hizmeti de
vermişlerdir.

Görsel 4.31
Burana İpek Yolu Kulesi Özellikle İpek Yolu güzergâhı, çok erken dönemlerden itibaren
(Kırgızistan) Türklerin sahip olduğu topraklardan geçmiştir (Görsel 4.31).
İpek Yolu’nda ticaretin çok iyi ve bol kazançlı olması, Türklerle
komşuları arasında mücadelelere sebep olmuştur. Örneğin
Kök Türkler, Sasanilerle işbirliği yaparak İpek Yolu ticaretini
elinde bulunduran Ak Hun (Eftalit) Devleti’ne 557 yılında son
vermiştir. Ak Hun Devleti’nin topraklarını Ceyhun Nehri sınır
olmak üzere aralarında paylaşmıştır. Sonuçta Batı Türkistan’ın
önemli şehirleri Kök Türk Devleti’ne bağlanmış ve böylece
İpek Yolu, İstemi Yabgu’nun eline geçmiştir. Diğer taraftan
bu ticaret yolu, Uzak Doğu’dan Ön Asya ve Akdeniz’e kadar
çok geniş bir bölgeyi birbirine bağlayan köprü olma özelliği
ile buradaki devletlerin iç piyasalarını da canlandırmıştır.

CEVAPLAYALIM Eski Türk topluluklarının çevresindeki devletlerle ilişkileri
hangi alanlarda olmuştur?

122