Page 14 - T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük - Ünite 3
P. 14
ATATÜRKÇÜLÜK VE TÜRK İNKILABI
3. 4. HUKUK ALANINDAKİ YENİLİKLER
Görsel 3.10: Adaletin sembolleri
Araştır Öğren Paylaş
Zaman içerisinde hukuk kurallarının değiştirilmesi gerekli midir?
Tartışınız.
3. 4. 1. Çağdaş Hukuk Sistemine Geçilmesi
Tarih boyunca devlet olma özelliğini kazanmış milletler, siyasi, sosyal ve
Bilgi Notu ekonomik yapılarını sağlam hukuk kurallarına dayandırmışlardır. Güçlü hu-
kuk sistemine sahip milletler güçlü, aynı zamanda huzurlu, güvenli ve gele-
Kapitülasyon: Bir ülkede, yaban- ceğe emin adımlarla yürüyen milletler olmuşlardır. Bu sebeple yeni Türkiye
cılara verilen ayrıcalıklara verilen Cumhuriyeti de dünya milletleri arasında güçlü bir biçimde yer almak ve
addır. Osmanlı Devleti’nde, Klasik çağdaş bir hukuk sistemi kurmak için birtakım yenilikler gerçekleştirmiştir
Çağdan itibaren yabancı devletlere (Görsel 3.10).
verilen ekonomik ve hukuki ayrıca-
lıklar bu isimle anılır.
Osmanlı Devleti Dönemi’nde gerek devlet yönetiminde gerekse sosyal haya-
tın düzenlenmesinde şer’i (dinî) ve örfi (geleneksel) hukuk kuralları geçerli
olmuştur. Osmanlı Devleti’de şer’i (dinî) ve örfi (geleneksel) hukuk kural-
larına dayanan bir hukuk sistemi oluşturulmuştu. Fakat Avrupa’da başlayan
siyasi, sosyal, teknik ve ekonomik gelişmeler doğrultusunda çağın koşulları
da değişmişti. Bu değişimlere ayak uyduramayan Osmanlı Devleti, idari ve
Bilgi Notu sosyal alanda zorluklar yaşamaya başlamıştı. 1839 Tanzimat Fermanı’yla Os-
manlı devlet adamları değişen çağın şartlarına ayak uydurabilmek için hukuki
Üniter Devlet: Birlikten yana, alanda birtakım yenilikler yapma gereğini hissetmişlerdi. Fakat bu yenilikler
merkeziyetçi yönetimi benimseyen köklü olmadığından istenilen sonuçlar elde edilememişti.
devlet sistemidir. Merkezi idare-
nin üstünlüğüne dayalı ve idari Cumhuriyet Dönemi’ne gelindiğindeyse devletin millî egemenlik ilkesi te-
birimlerin tek merkezde toplandığı melinde laik ve millî bir yönetim anlayışıyla yapılandırılması yeni bir hukuk
devlet yapısıdır. Üniter devlette
devlet, millet ve ülke tektir. Devleti sistemi gerektirmişti. Batılılaşmak için şer’i ve örfi hukuk yerine akıl ve bi-
oluşturan unsurlar bütündür ve limsel düşünceyi esas alan çağdaş ve laik hukuk kurallarının benimsenmesi
bölünemez. hedeflenmişti.
Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun kabul edildi. Tekke, zaviye ve türbeler kapatıldı.
1925 1925
112 25 Kasım 30 Kasım