Page 6 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | 1.Ünite

1. Ünite

Etkinlik

Edebiyatın toplumla ilişkisi bahsinde, sıkça kullanılan benzetmelerden biri aynadır. Romandan ve
gerçeklikten söz açıldığında, çok zaman Stendhal’ın Kırmızı ve Siyah’ında geçen meşhur cümle
anılır: “Roman, uzun bir yol boyunca dolaştırılan aynadır.” Bilindiği gibi, aynanın biri aydınlık ve
diğeri karanlık iki yüzü vardır. Aydınlık olan ön tarafında suretimize bakıp kendimize çeki düzen
veririz; arkaya, sağa, sola bakıp yansımaları izleriz. Bir edebiyat eserindeki izdüşümler, yansımalar,
yankılar... aynada görülenlere benzer. Bir de arka tarafı vardır aynanın, duvara yaslı duran, kimse-
nin dikkat etmediği yüz. Bildiğiniz gibi oranın adı “sır”dır.
a. Aşağıdaki tabloda verilen düşünceyi geliştirme yollarının özelliklerini ilgili yerlere yazınız.
b. Bu düşünceyi geliştirme yollarına Ayna ve Toplum adlı metinden alınan yukarıdaki parçadan uy-
gun örnekler bulunuz.

c. Bulduğunuz düşünceyi geliştirme yollarının parçadaki işlevlerini belirleyiniz.
Düşünceyi
Geliştirme Yolları Özellikler

Tanımlama

Karşılaştırma

Tanık gösterme

Benzetme

Yazarın Biyografisi

Turan Karataş (1961- ): Sivas’ta doğdu. İlk ve ortaöğrenimini Si-
vas’ta tamamladı. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili
ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu. Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim
Dalında 1989 yılında yüksek lisans, 1994 yılında doktora çalışmasını
tamamladı. 2004’te doçent, 2009’da profesör unvanını aldı. 2009’da
Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı ve
Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanı oldu. 2013-2016 yılları arasında
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Baş-
kanlığı görevinde bulunan Karataş, hâlen Karamanoğlu Mehmetbey
Üniversitesindeki öğretim üyeliği ve idari görevlerini sürdürmektedir.
Rüyalarımızın Sarışın Buğdayı (çocuk üzerine yazılmış şiirler seçkisi) adlı
çalışmasıyla “Türkiye Yazarlar Birliği Çocuk Edebiyatı Ödülü”nü (1997)
alan yazar; başta Türk Dili, Türk Edebiyatı, Dergâh, Yedi İklim ve Hece ol-
Turan Karataş mak üzere birçok edebiyat dergisinde deneme, inceleme ve eleştiri ya-
(1961- ) zıları yayımladı. Yaza/bilmek (deneme), Ansiklopedik Edebiyat Terimleri
Sözlüğü (sözlük), Takriz Edebiyatı (inceleme), Doğu’nun Yedinci Oğlu Se-
zai Karakoç (biyografi / inceleme) yazarın başlıca eserleridir.

18