Page 32 - Uluslararası İlişkiler

ÜNİTE
2 ULUSLARARASI İLİŞKİLERDE AKTÖRLER VE AKTÖRLERİN İLİŞKİ TÜRLERİ

Nedeni ne olursa olsun iş birliği kararı, rasyonel bir karar verme sürecinin sonunda ve tek başına
elde edileceğinden daha fazla yarar sağlama beklentisiyle ortaya çıkar. İş birliği yapılması kararı veril-
dikten sonra devletlerin temsilcileri, söz konusu iş birliğinin hangi koşullarda gerçekleştirileceğine dair
müzakerelere ya da diplomatik görüşmelere başlarlar. Devletler arasındaki görüşmeler sadece görüş ve
bilgi alışverişinde bulunma (istişare görüşmeleri) amacı taşıyabileceği gibi devletler arasındaki belirli bir
sorunun barışçıl yöntemlerle çözümlenmesi amacını da taşıyabilir.
İş birliği ikili, çok taraf ı ya da uluslararası örgütler tarafından yürütülen iş birliği olarak sınıf an-
dırılabilir. Bu tür görüşmeler müzakere alanında uzmanlaşmış devlet temsilcileri diplomatlar tarafından
yürütülür. Uzlaşma sağlanması durumunda devlet, hükûmet veya uluslararası örgütlerin temsilcileri ta-
rafından imzalanan antlaşmalarla kalıcı hâle getirilir.
Uluslararası ilişkiler tarihine bakıldığında çeşitli çatışmalar yaşanmasına rağmen oldukça yoğun
iş birliği çalışmaları dikkati çekmektedir. Küreselleşme olgusu, dünyada yaşanan herhangi bir olaya kar-
şı herhangi bir devletin duyarsız kalmasını oldukça güç bir hâle getirmiştir. Çünkü dünyanın öbür ucunda
meydana gelen bir olay, haberleşme ve ulaşım ağındaki gelişmelerle anında yayılır ve bütün dünyaya
ulaşır. Böylece herhangi bir yerde yaşanan sorunlar, uluslararası aktörler arasında iş birliği yapılması
sürecini hızlandırır. Deprem ve sel gibi doğal afet durumlarında uluslararası kurtarma ve yardım kuruluş-
ları, anında faaliyete geçerek ilgili bölgelere ulaşabilmektedir. Küresel ısınma sürecinin ortaya çıkardığı
iklim değişiklikleri veya çevre kirliliğini önleme çalışmaları gibi dünya devletlerinin iş birliği ile çözüme
ulaştırılabilecek sorunlar üzerine her gün biraz daha fazla duyarlılık gösterilmektedir (Görsel 2.6).

Görsel 2.6 Birleşmiş Milletlerin yardımda bulunduğu bir mülteci kampı

32