Page 9 - Coğrafya 12 | 1.Ünite
P. 9
b) Fırtınalar ve Tropikal Rüzgârlar
Saatteki hızları 62-117 km arasında değişen güçlü hava akımlarına fırtına denir. Yağmur, kar (tipi), dolu,
buz, toz ve kum fırtınası gibi türleri vardır. Bazen şiddetli rüzgârlarla beraber şimşek, yıldırım, yağmur ve
dolu yağışları bir arada görülür. Bu hava olayına boran denir.
Boran, kısa sürede oluşan ve geniş bir alanı
etkileyen bir hava olayıdır. Örneğin 27 Tem-
muz 2017’de İstanbul’da oluşan boran sonu-
cunda caddeler, sokaklar, alt geçitler, metro
istasyonları, tüneller, konutlar ve iş yerleri
sular altında kalmıştır. Caddelerde suyun aşı-
rı derecede yükselmesi insanların araçlar içe-
risinde mahsur kalmasına yol açmıştır (Gör-
sel 1.4). Ulaşım sistemlerinde uzun süreli
aksamalar yaşanmış, fırtınanın etkisiyle bazı
bölgelerde ağaçlar ve minareler devrilirken
düşen yıldırımlar sonucunda bir depoda yan-
gın çıkmıştır. Dolu yağışı ise evlerin ve araç- Görsel 1.4: İstanbul’da boran sebebiyle oluşan sel sularında
ların camlarının kırılmasına sebep olmuştur. mahsur kalan insanlar
Fırtına türlerinden biri olan buz fırtınaları ise nadiren görülür ve yer yüzeyinin çok soğuk olduğu durum-
larda yağan yağmurun yere düşer düşmez donmasıyla meydana gelir. Oluştuklarında ise her şeyin üzerini
kalın bir buz tabakası kaplar. Şubat 2014’te Slovenya’da yaşanan buz fırtınasında tüm yüzeyler birkaç
santimetre kalınlığındaki buzlarla örtülmüştür. Buz tabakası; enerji nakil hatlarının kopmasına, ormanlarda
ağaç dallarının kırılmasına ve ağaçların devrilmesine, araç yakıtlarının donmasına, evlerin hatta arabaların
kalın bir buz tabakasıyla örtülmesine sebep olmuştur (Görsel 1.5).
Görsel 1.5: Buz fırtınalarının etkileri
19