Page 16 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 2. Ünite

2. Canlılarda Enerji
Dönüşümleri
Ünite

2. ETKİNLİK

ETKİNLİĞİN ADI : Işığın dalga boyunun fotosentez hızına etkisi
ETKİNLİĞİN AMACI : Dalga boyu farklı ışıkların (kırmızı, yeşil, mavi) fotosentez üzerindeki etkisini gözlemleyebilmek
ETKİNLİĞİN SÜRESİ : 2 saat
ARAÇ GEREÇ : Elodea veya herhangi bir canlı akvaryum bitkisi, su, deney tüpü, beherglas, pens, tutucuları
bulunan ayak, saat, 75 W’lık kırmızı-yeşil-mavi lamba, 400 mL %1’lik sodyum bikarbonat
çözeltisi

ETKİNLİĞİN YAPILIŞI
1. Deneyin yapılacağı ortam loş ışıklı bir ortam olmalıdır. Bunun için gerekli ortamı hazırlayınız.
2. Beherglasa 400 mL %1’lik sodyum bikarbonat çözeltisini ekleyiniz.
3. Elodea bitkisini deney tüpünün içine dikkatlice yerleştiriniz ve üzerine boşluk kalmayacak şekilde su dol-
durunuz. Tüpün ağzını parmağınızla kapatınız. Tüpü ters çevirerek beherglas içindeki sıvıya batırınız ve
parmağınızı çekiniz.
4. Hazırladığınız düzeneği, tutucuları bulunan ayaklık ile sabitleyiniz. Beherglastaki sıvının hacmini ölçerek
kaydediniz.
5. Işık kaynağı olarak 75 W’lık kırmızı, yeşil ve mavi lambaların her birini ayrı ayrı hazırlayınız.
6. Işık kaynaklarını hazırladığınız düzenekten 25 cm uzağa yerleştiriniz. Her işlemde bitkinin yeni ışık kaynağına
uyum sağlaması için 3 dk. bekleyiniz.
7. İkişer dk. boyunca lambaları sırasıyla deneyiniz, oluşan kabarcık sayılarını aşağıdaki tabloya not ediniz.

Mavi ışık Yeşil ışık Kırmızı ışık
Kabarcık sayısı

DEĞERLENDİRME
1. Tablodaki verilerden yararlanarak bitkinin farklı ışık renklerine gösterdiği tepki ile kabarcık sayısı arasındaki
ilişkiyi aşağıdaki grafik üzerinde gösteriniz.
Çıkan kabarcık sayısı

Işık rengi
Mavi Yeşil Kırmızı
2. Işık rengi ile kabarcık sayısı arasında nasıl bir ilişki vardır?
3. En çok kabarcığı hangi renk ışıkta gözlemlediniz? Nedeni nedir?
4. En az kabarcığı hangi renk ışıkta gözlemlediniz? Nedeni nedir?

Fotosentez hızı
c) Sıcaklık
Sıcaklık artışı, fotosentez hızını belli bir değere kadar artırır. Bu de-
ğerden sonra ışıktan bağımsız reaksiyonlarda görev yapan enzimlerin
yapısı bozulduğundan fotosentez hızı düşer. Sıcaklığın 35 C’nin üzerine
o
çıkması, genellikle birçok bitkide fotosentez hızının düşmesine neden
olur (Grafik 2.3).
Sıcaklık
o
0 10 20 30 40 50 ( C)
Grafik 2.3: Sıcaklık artışının fotosentez hızına
etkisi

78