Page 6 - Fen Lisesi Kimya 10 | 3. Ünite

ç) Maddelerin Asitlik veya Bazlık Değerlerinin pH Kâğıdı ile
Belirlenmesi
Turnusol, pH kâğıdının en yaygın şeklidir. Turnusol kâğıtları bir çözelti-
nin asit mi baz mı olduğunun anlaşılmasına yarar. Turnusol kâğıtları pH’nin
kaç olduğunu ölçmez. Çözeltilerin pH değerlerinin kaç olduğu üniversal pH
kâğıdıyla ölçülür. Üniversal pH kâğıtları; turnusol kâğıdından farklı olarak
fenolftalein, metil oranj, metil kırmızısı, bromtimol mavisi gibi birçok indika-
törü aynı anda bulundurur (Görsel 3.3).
Üniversal pH kağıtlarıyla çözeltilerin pH değerleri ölçülürken pH kâğıdı
çözeltiye batırılır. Oluşan renk değişimleri örnek renk skalasıyla karşılaştırı-
lır. Renk skalasındaki renklere uyan pH değeri çözeltinin pH değerini verir.

Görsel 3.3: Üniversal pH kağıdı

+
pH kavramı bir çözeltideki H iyonu derişiminin büyüklüğünü ifade
o
eder. Asitlik ve bazlık 25 C’de pH değeri olarak 0 ile 14 arasında incele-
nir. Çözeltilerin pH değerleri pH kâğıtları veya pH metrelerle ölçülür (Gör-
sel 3.4). Bir çözeltinin pH’si 7’den küçükse asit, 7 ise nötr, 7’den büyük ise
bazik özellik gösterir.
Görsel 3.3’teki üniversal pH kâğıdı çözeltiye batırıldığında oluşan
renk değişimi üniversal pH kâğıdı skalasıyla karşılaştırıldığında çözelti
pH değerinin 7 olduğu görülür. Görsel 3.4’te verilen pH metre ise pH’nin 7
Görsel 3.4: pH metre
olduğu göstergeden kolaylıkla anlaşılır.

3.1. ALIŞTIRMA
Aşağıda çözeltilere batırılmış ve renk değişimi oluşmuş üniversal pH kâ-
ğıtları görülmektedir. Buna göre üniversal pH kâğıtları yanda verilen renk
skalasıyla karşılaştırıldığında çözeltilerin pH değerleri kaç olarak bulunur?

126 127