Page 18 - FL Kimya 10

Metal oksitlerden dolayı saçta kalan metal atıkları, kalıcı boyanın ve
perma çözeltisinin uygulanmasını zorlaştırır. Bu durum saçın kırılmasına
neden olur. Saçın kalıcı boyanmasında renk açma işlemi için hidrojen
peroksit ya da amonyak kullanılır. Bu esnada saç kırılgan, kolay kırışan
ve cansız bir görünüm alır. Saça oldukça zarar veren bu işlem sonucunda
saç gövdesinden %0,3 oranında ağırlık kaybı olur ve böylece saç zayıf-
layarak dökülür.

Kalıcı Dövme Boyası
Tıp dilinde “tatuaj” olarak adlandırılan kalıcı dövmeler, içinde boya bu-
lunan iğnelerle vücuda işlenerek yapılır. Bu işlem sağlık açısından büyük
riskler taşır. Kalıcı dövmelerde kullanılan sentetik azo boyalar, kozmetik
ürünlerde de kullanılmaktadır. Fakat bu boyalar genelde tekstil ve otomo-
bil boyaları için üretilir. Kalıcı dövme yapımında deriye enjekte edilen bu
boyalar, lenf bezleri yoluyla tüm organlara dağılır. Bu yüzden uzun zaman
içerisinde ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Güvenilir olmayan ki-
şilerin yaptığı dövmelerde yazı mürekkepleri ve otomobil boyaları kulla-
nılabilir. Kalıcı dövmeler bilinçsizce yapılırsa genlerde mutasyona neden
olur. Başta cilt kanserleri olmak üzere tetanos, uçuk, alerjik reaksiyon ve
cilt enfeksiyonlarına yol açabilir, AIDS ve hepatit gibi bulaşıcı hastalıkların
bulaşmasına neden olabilir.

Jöle
Saç jöleleri, jel yapısında olan saydam maddelerdir. Jöleler saçın ko-
lay şekil alması için kullanılır. Saç jölesi büyük oranda su ve suda çözüne-
bilen alkoller, katyonik yüzey aktif madde, kıvam arttırıcı vazelin ve mum
karışımıdır. Günlük hayatta, bir saç stili oluşturmak için kullanılan jöle ve
benzeri maddeler uzun yıllardan beri kullanılmaktadır (Görsel 4.33).
Saç jölelerinin saçın su kaybını önlemek, saçı güneşten korumak
ve protein yönünden zenginleştirmek gibi olumlu etkileri olmakla birlikte
olumsuz etkileri de vardır. Günümüzde kullanılan jöleler; saç, saç derisi
ve vücut üzerinde bazı yan etkilere neden olabilecek kimyasallar içer-
mektedir. Saç jöleleri, kafa derisindeki gözeneklerin tıkanmasına neden
Görsel 4.33: Saç jölesi
olarak derinin hava almasını engeller. Saçlı deride dermatit ve alerji gibi
sağlık sorunları ortaya çıkartır. İçerdiği alkol ve diğer kimyasallar ile birlik-
te kafa derisinde döküntülere, kepeklenmeye, yaralara, saç renginin de-
ğişmesine ve saç dökülmelerine neden olur.

4.1.5. İlaçların Farklı Formlarda Kullanılmasının
Nedenleri

Canlı organizmada biyolojik ve kimyasal reaksiyonları etkileyen, bu
reaksiyonların seyrini değiştiren kimyasal maddelere ilaç denir. İlaçlar
hastalıkların teşhisinde, tedavisinde ya da ağır seyreden bir hastalığı ha-
fifletmede kullanılır.
İlacın etkisi, dozuna bağlıdır. Bu yüzden ilaçların içerdiği maddelerin
miktarını ve kimyasal yapılarını bilmek önemlidir. Her ilacın vücuda veriliş
şekli farklıdır. İlacın vücuda veriliş şekli, hedef dokunun ve etken mad-
delerin özelliğine bağlıdır. İlaç, organizmanın neresini hedefliyor olursa
olsun istenen ya da istenmeyen etkileri o hedefteki konsantrasyonuyla
orantılıdır.

186