Page 61 - Fen Lisesi Kimya 11 | 6.Ünite

KiMYASAL TEPKiMELERDE DENGE

ç) Bilişim teknolojilerinden yararlanarak (animasyon, simülasyon, video
vb.) tampon çözeltileri açıklayınız. İlgili görsellere Millî Eğitim Bakanlığı
Eğitim Bilişim Ağı www.eba.gov.tr adresinden ulaşılabilir.

6.3.7. Tuz Çözeltilerinde Asitlik/Bazlık

Tuzlar asitlerle bazların tepkimelerinden oluşan iyonik bileşiklerdir.
Tuzlar suda tamamen iyonlaşan kuvvetli elektrolitlerdir ve bazıları suyla
tepkimeye girer. Tuzu oluşturan asidin veya bazın kuvvetli ya da zayıf
olmasına göre oluşan tuz da asidik, bazik veya nötr olabilir. Tuz hidrolizi
terimi bir tuzun katyonunun, anyonunun veya her ikisinin suyla tepkime-
sini belirtir. Tuz hidrolizi genellikle çözeltinin pH değerini etkiler.

a) Nötr, Asidik ve Bazik Tuzlar

Nötr Tuzlar
2+
Bir alkali metal iyonu ya da toprak alkali metal iyonu (Be hariç)
ile kuvvetli bir asidin konjuge bazını (Cl¯, Br¯, NO¯ gibi) içeren tuzlar,
3
önemli ölçüde hidroliz olmaz ve bu çözeltilerin nötr olduğu söylenir.
Kuvvetli asitlerle kuvvetli bazların oluşturduğu tuzlar nötr tuzlardır.
Örneğin HCl kuvvetli asidi ile NaOH kuvvetli bazının tepkimesinden
oluşan NaCl nötr tuzdur. NaCl suda çözündüğünde tamamen iyonlarına
ayrışır.
HCl(suda) + NaOH(suda) → NaCl(suda) + H O(s)
2
H O +
NaCl(k) 2 Na (suda) + Cl¯(suda)
+
+
Tuzun çözünmesi ile oluşan hidratize Na iyonu, ne H iyonu verir
+
ne de alır. Cl¯ iyonu kuvvetli bir asit olan HCl’in konjuge bazıdır ve H
+
iyonlarına karşı ilgisizdir. Sonuç olarak Na ve Cl¯ iyonlarını içeren bir
çözeltinin pH’si 7 olup bu çözelti nötrdür.
Örneğin HCl, HNO ve H SO kuvvetli asitleriyle NaOH, KOH ve
3 2 4
Ca(OH) kuvvetli bazlarının oluşturacağı tuzlar nötr tuzlardır (Tablo 6.9).
2

Tablo 6.9: Bazı Nötr Tuzların Oluşumu
Kuvvetli Bazlar
NaOH KOH Ca(OH)
2
Kuvvetli Asitler HNO 3 4 NaNO 3 4 KNO 3 4 Ca(NO )
HCl
CaCl
KCl
NaCl
2
3 2
H SO
K SO
Na SO
CaSO
2
2
2
4

369
KİMYA 11. SINIF