Page 6 - Fen Lisesi Matematik 11 | 3.Ünite
P. 6

FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR                                                                                                                                                        FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR


               Tanım         A 3  R  olmak üzere  :Af  "  R , y = ] xg ve B, A nın herhangi bir alt aralığı olsun.
                                                            f
                                     B
                             6 xx2 !  için  x1 1  x2  olduğunda  f ] x1 1 ]g  f  x2g oluyorsa  f  fonksiyonuna B
                                , 1
                            aralığında artan fonksiyon denir.
                                     B
                             6 xx2 !  için  x1 1  x2  olduğunda  f ] x1 2 ]g  f  x2g oluyorsa
                                , 1
                             f  fonksiyonuna B aralığında azalan fonksiyon denir.


              2. ÖRNEK
                                                                    2
                              f             Yanda  :f R "  R , f ]g  x  fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
                                                               x =
                                            Buna göre  f  fonksiyonunun artan ve azalan olduğu aralıkları
                                            bulunuz.





                  - 2 - 1
              ÇÖZÜM

                                                    1
                     2
                                                                                    1 = -
               x =
                                                              2 = -
                                                            ]
             f ] g  x  fonksiyonunda  x1 =- 2  vex2 =-  için  f - g  ]  2g 2  =  4  ve f - g  ]  1g 2  =  1 olduğun-
                                                                                 ]
            dan  2 1-  - 1 iken  f - 2 2 ]g  f - 1g olur.
                                ]
             6 xx2 ! -  3 ,0@ için  x1 1  x2  iken  f ] x1 2 ]g  f  x2g olduğundan  f  fonksiyonu  - 3 ,0@ da azalan fonksi-
                     ^
                , 1
                                                                                   ^
            yon olur.
                                                                                      9
                                                  3
                                                                                                        3
                                                                                   2
                                                                  2
                     2
               x =
                                                           ] g
             f ] g  x   fonksiyonunda  x1 =  2 vex2 =   için  f 2 =  2 =  4  ve f 3 =  3 =   olduğundan  2 1
                                                                            ] g
                        f 3g olur.
                  ] g
            iken  f 2 1 ]
             6 xx2 !   , 0 6 3h için  x1 1  x2  iken  f ] x1 1 ]g  f  x2g olduğundan  f  fonksiyonu  0 6  ,3h da artan fonksiyon
                , 1
            olur.
            Bir Fonksiyonun Maksimum ve Minimum Değeri
                                    y                                                 y
               : ab 3
                                                           : ab 3
             f 6  , @  R "  R  f ^ x 0 h                 g 6  , @  R "  R         g  a ^ h
                                               f
                                                  x
                                            y = ] g                                            y = ] g
                                                                                                  g
                                                                                                     x
                                                                                  g  b ^ h
                                                  x                                                x
                        a         O     x 0    b                           a         O     x 0  b
                               f  b ^ h                                          g ^ x 0 h
                                     f  a ^ h
                                Grafik 3.1.5                                       Grafik 3.1.6
                                                             ,
            Grafik 3.1.5’te verilen  f  fonksiyonunun grafiğinde  ax0@ ndaki x değerleri artarken  f ] xg değerleri de
                                                           6
            sürekli olarak arttığından  x0  noktasının solunda  f  artan fonksiyondur.  xb@ nda x değerleri artarken
                                                                             6
                                                                                , 0
             f  x ] g değerleri sürekli olarak azaldığından  x0  noktasının sağında  f  azalan fonksiyondur.
                                                  ,
            Bu durumda  f ] x0g değeri fonksiyonun  ab@ ndaki maksimum değeri olur.
                                                6
                                                            ,
                                                          6
            Grafik 3.1.6’da verilen g  fonksiyonunun grafiğinde  ax0@ nda x değerleri artarken g ] xg değerleri sürekli
                                                                        6
            olarak azaldığından  x0  noktasının solunda  g  azalan fonksiyondur.  xb@ nda x değerleri artarken  g ] xg
                                                                           , 0
            değerleri sürekli olarak arttığından  x0  noktasının sağında  g  artan fonksiyondur.
                                                   ,
                                                 6
            Bu durumda  g] x0g değeri, fonksiyonun  ab@ ndaki minimum değeri olur.
         116  Fen Lisesi Matematik 11
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11