Page 84 - Fen Lisesi Matematik 12 | 5. Ünite
P. 84

ÖRNEK 29


                                              Yarıçap uzunluğu  3birim olan bir küre içerisine yerleştirilebilen dik
                                              konilerden hacmi en büyük olanın yüksekliği kaç birim olur?

                                                   ÇÖZÜM


                                                           A               AO =  3
                                                                           OB =  3
                                                            3              OH =  x
                                                            O
                                                                                                r
                                                         3                Koninin yarıçapı  BH =  ve koninin
                                                            x             yüksekliği  AH =  3 +  olsun.
                                                                                             x
                                                                                                2
                                                                                            2
                                                                                                        2
                                                                                   2
                                                                                       2
                                                         r  H             Buradan  x +  r =  3 &  r =  9 -  x
                                                   B                C
                                                                          olur.
                                              Koninin hacmi
                                                      1   2
                                               V x =   r  r $  $  AH
                                                ] g
                                                      3

                                                                            2
                                                                     r^
                                                                           x ] h
                                                                       9 -
                                                                              3 +
                                                                                 xg
                                                      1
                                                       r
                                                             3 + g
                                                            $ ]
                                                   =
                                                          2
                                                          r $
                                                                              x =   biçiminde elde edilir.
                                                      3                     3
                                                                                 l]g
                                              Koninin hacmi maksimum olduğunda  V x =  olur.
                                                                                       0
                    Eşitliğin her iki tarafı               l] g  0 &  r  ] - 2x 3 + g  r  ^  2
                                                                             ] g
                     r   ile bölünür ve  2x-              V x =        3          x +  3  9 - x h  =  0
                     3                                 2      2
                                               - 6x -  2x +-  x =  0
                                                         9
                    parantez içine dağıtılır.         2
                                                    3x +  6x -  9 =  0
                                                      2
                                                     x +  2x -  3 =  0
                                                             x1 =  1 ve x2 = - 3 olur.
                                              O hâlde  x =  1 için koninin hacmi en büyük değeri alır.
                                              Koninin yüksekliği  AH =  3 + =  3 +  1 =  4birim bulunur.
                                                                         x
                                                   ÖRNEK 30
                                              Bir İnternet tarifesinin aylık aboneliği 100 TL olarak belirlenmiştir. Bu
                                              pakete abone olanların sayısı 200 den fazla olması hâlinde, 200 den
                                              fazla her bir kişi için abonelere yirmi beşer kuruş ödeme yapılacaktır.
                                              Örneğin İnternet paketine 300 kişi abone olduğunda her bir aboneye
                                              yirmi beşer TL geri ödeme yapılacak ve aylık abonelik ücreti 75 TL ola-
                                              caktır. Abone kontenjanı 500 kişi olduğuna göre
                                              a)  Kaç abone olursa şirketin elde ettiği gelir en fazla olur?
                                              b)  Bu şirketin aylık geliri en çok kaç TL olur?
                                                    ÇÖZÜM
                                              a)  Abone sayısı x olsun. Bu durumda kişi başına düşen aylık abone
                                                 ücreti 100 - ] x -  200 0,25$ g   olur.
                                                 Şirketin toplam geliri
                                                   ] g
                                                        x 100 - ]
                                                                        $ g
                                                 A x = 6        x -  200 0,25@
                                                        x 100 -
                                                      = b       x  +  50l
                                                                4
                                                               x 2
                                                      =  150x -   bulunur.
                                                               4
                                                                Türev
                314
   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88   89