Page 29 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
11 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

I. Metin
(…)
“İlâhî Leylî-i sırr-ı hakîkat serâ-perde-i vahdetten iktizâ-yı zuhûr edüp tecellî-i cemâliyle fezâ-yı
sûreti müzeyyen etdükde ve Mecnûn-ı rûh ser-geşte-i bâdiye-i gaflet iken”
(…)
Fuzulî, Leylâ ve Mecnun
(Muhammet Nur Doğan, Fuzulî Leylâ ve Mecnun)
Kelime Dağarcığı:
fezâ-yı sûreti: Suretler fezası. iktizâ-yı zuhûr etmek: Görünmesi gerekmek. leylî-i sırr-ı hakîkat: Hakikat sırrı Leylâsı.
Mecnûn-ı rûh: Mecnun ruhu. müzeyyen etmek: süslemek. perde-i vahdet: Birlik perdesi. ser-geşte-i bâdiye-i gaflet:
Gaflet çöllerinde şaşkın bir halde dolaşmak. tecellî-i cemâli: Güzelliğinin tecellisi.

II. Metin
(…)
Egerçi işlenür bühtân u gaybet Çü gaybet mertebesi küfre girür
Ser-encâm oldılar bunlar melâmet Nasîbi neyise ol anı alur
Ki gaybet kandasa âdemi degül Kimün kim agz’içinde gaybet ola
Ki gaybet cânıla kadîmi degül Sorusuz cümle yirde ol mât ola
Kişinün hayzıdur agzında gaybet
Ki gaybet söyleyen bulmaya rahmet mefâ’îlün / mefâ’îlün / fe’ûlün
(…) Yunus Emre, Risâletü’n-Nushiyye
(Mustafa Tatçı, Yunus Emre Külliyâtı Risâletü’n-Nushiyye Tenkitli Metin)
(Metinler, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Kelime Dağarcığı:
bühtân: İftira, kara çalma, suç yükleme. gaybet: gıybet. kadîm: Geçmişi uzun zamana dayanan, eski. kanda: Nerede.
melâmet: Kınama, ayıplama. ser-encâm: Bir iş, bir durum veya olayın iyi veya kötü sonu, âkıbeti.

1. I. metnin düzyazı (mensur) olmasını göz önünde bulundurarak mesnevinin hangi bölümüne ait
olduğunu tespit ediniz.

2. II. metni okuyan Egemen, tabloda verilen doğru özelliklerin karşısına (  ) işareti koyacaktır. Ege-
Karekod
Alanı men hangilerini işaretlemelidir?
Asıl karekodlar
yerleştirildikten sonra
kalıptaki görseli siliniz.
Asıl karekodda çerçeve
konturu olmayacak.
Beyitler hâlinde yazılmıştır.
Ahlaki konuları ele almıştır.

Her beyit kendi içinde kafiyelidir.
Hece ölçüsüyle yazılmıştır.

26
Hazırlayan: Dr. Aylin ÇAKIR