Page 122 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
70 FİZİK 10 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

Taşınan bu enerji bir yüzeye düşen gücün ölçüsü olup birimi genellikle desibel (dB) cinsinden ifade edilir.
Tüm dalga türlerinde olduğu gibi ses dalgalarında da bu enerji genlik ile orantılı olarak artar ya da azalır.
Bir dalganın genliği, bir parçacığın ortam üzerindeki hareketsiz konumundan (denge konumu) maksi-
mum yer değiştirme miktarını ifade eder. Yüksek bir enerji dalgası, yüksek bir genlik ile karakterize edilir;
düşük bir enerji dalgası, düşük bir genlik ile karakterize edilir. Örneğin bir savaş uçağı çok yakından
geçtiğinde duyulan ses çok şiddetlidir. Başka bir deyişle genliği çok büyüktür.

Sorular

1. Düşük genlik ve yüksek frekanstaki ses dalgası ile yüksek genlik ve düşük frekanstaki ses dalga-
sını duyduğunuz zaman hangisi kulağa zarar verebilir? Açıklayınız.

2. Sesin frekansı ve sesin genliği kavramları yerine hangi kavramlar kullanılabilir?

3. Özdeş iki cam şişeden birinin yarıya kadar diğerinin ise su ile tam dolu olduğunu, ayrı ayrı şişelerin
ağız kısımlarına eşit miktar üflendiğini ve şişelere plastik bir çubukla vurulduğunu var sayınız. Su
miktarı fazla olan şişeden plastik bir çubukla vurulduğunda kalın, üflendiğinde ise ince ses geldiğine
göre bu durumu metinle ilişkilendirerek nasıl açıklarsınız?

120
Hazırlayan: Hasan ATÇEKEN Hazırlayan: Dr. Belgin SÖNMEZ