Page 198 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı
P. 198

FİZİK 10                                                         CEVAP ANAHTARLARI
          Kavram Öğretimi

          2.  Birim zamanda harcanan elektrik enerjisi, elektriksel güç olarak   3.  Dünya  kendi  manyetik  alanını  üretir  ve  Dünya’nın  manyetik
             ifade edilir.                                 alanı, Dünya’yı Güneş rüzgârlarından ve bu rüzgârlardan gelen
                                                           yüklü parçacıklardan korur. Böylece bu zararlı parçacıklar ozon
          3.  Bir cihazın çalıştırılabilmesi için birim zamanda ne kadar elekt-  tabakasını içinde bulunduran üst atmosfere zarar veremez. Cep
             rik enerjisi kullanıldığı güç kavramı ile ölçülür. Bu nedenle iki   telefonları,  internet,  televizyon,  telsiz  cihazlar  vb.  cihazların
             kavram birbiriyle ilişkilidir.                hepsinde manyetik alan bulunmaktadır. Bu manyetik alanlar da
                                                           insan vücudunda kısa ve uzun vadede birçok rahatsızlığa neden
          Çalışma No.: 20                                  olmaktadır.
          1.  Bir elektrik devresinde gerilim ve akım arasındaki ilişki elektrik-  Çalışma No.: 25
             sel güç kavramı ile ilgilidir. Elektriksel güç enerjinin bir formu
             olup gerilim ve akım kavramlarının çarpımıdır.
          2.  Direnci bilinen bir devre elemanının üzerinden geçen akım ya   MANYETİK ALAN  b rden fazlasının  EŞDEĞER DİRENÇ
             da devredeki gerilim arttırıldığında devre elemanının gücü artar.  etk s d r.
          3.  8 Wattlık LED lamba en az elektrik enerjisi tüketir. Lambaların   oluşturur.
             parlaklıkları birim zamanda tükettiği enerji ile orantılı olup bu,   tepk l d r.  DİRENÇ
                                                                     geç ş ne
             lambanın gücüdür.                                                              c ns ne bağlıdır.
          Çalışma No.: 21                                     ELEKTRİK AKIMI    lg l d r.
                                                                                          ÖZ DİRENÇ
                                                                          temel
          1.  Saç  kurutma  makinesinde  elektrik  enerjisi,  hareket  enerjisine   elemanıdır.
             (kinetik enerji) ve ısı enerjisine dönüş müştür.  Ütüde elektriksel
             enerji, ısı enerjisine dö nüşmüştür.                 çalışmasını
                                                                   sağlar.     OHM YASASI
             Elektrikli  bir  alette  yük  üzerinde  yapılan  iş,  o  alette  harcanan
             elektrik enerjisini verir. Elektrikli aletin direnci küçükse harca-  oluşmasını
                                                              sağlar.
             nan elektrik enerjisi büyük olur. Elektrikli aletin üzerinden ge-  davranışı   lg l d r.
             çen akım büyükse harcanan elektrik enerjisi de büyük olur. Bu       nceler.
             nedenle elektrik enerjisi direnç ve elektrik akımı kavramlarına   ELEKTRİK DEVRESİ
             bağlıdır.
                                                                                     POTANSİYEL FARK
          2.  Elektriksel  güç,  birim  zamanda  harcanan  elektrik  enerjisidir.   tarafından
                                                                  tüket l r.
             Gücü fazla olan elektrikli alet, elektrik enerjisini daha kısa süre-
             de ısı enerjisine dönüştürür.                                                 oluşmasını
                                                                                            sağlar.
          3.  Elektrikli bir aletin elektriksel gücü ne kadar büyükse kullanıldı-  ELEKTRİKSEL ENERJİSİ
             ğı süre boyunca harcadığı elektriksel enerji de o kadar büyüktür.
             Elektriksel güç ile elektrik enerjisi, doğru orantılıdır. Aletin kul-  b r m zamanda  ELEKTROMOTOR KUVVETİ
             lanıldığı süre arttıkça harcadığı elektrik enerjisi de artmaktadır.   harcar.
          Çalışma No.: 22                                       ELEKTRİKSEL GÜÇ          üret len akıma
                                                                                          karşı d renc
          1.  Eşit süre çalıştırılmak koşulu ile elektrikli cihazların elektriksel
             gücü ne kadar fazla ise o kadar fazla elektrik enerjisi tüketir. Gücü   İÇ DİRENÇ
             ne kadar az ise o kadar az elektrik enerjisi tüketir.
          2.  Elektriksel güç, birim zamanda harcanan elektriksel enerjidir.
             Gücün birimi watt (Volt.Amper), enerjinin birimi ise "joule"dür   Çalışma No.: 26
             (Volt.Amper.Saniye).
                                                        1. Potansiyel farkı  9. Direnç
          Çalışma No.: 23                               2. Elektromotor kuvveti  10. Öz direnç
                                                        3. Voltmetre       11. Kesit ya da boy
          1.  Görsel 1’deki L mıknatısının K mıknatısına doğru hareket et-
             mesinin nedeni, mıknatısların birbirlerine uyguladıkları çekim   4. Paralel  12. Boy ya da kesit
             kuvvetidir. M mıknatısının hareketsiz kalmasının nedeni, diğer   5. Ohm Yasası  13. Eşdeğer direnç
             mıknatısların M mıknatısına uyguladıkları kuvvetlerin M mık-  6. Akım şiddeti  14. İç direnç
             natısını hareket ettirecek büyüklükte olmamasıdır. M mıknatı-
             sının hareketsiz kalması, yüzeyin sürtünmeli bir yüzey olması   7. Ampermetre  15. Elektriksel enerji
             durumunda da mümkündür. Diğer mıknatısların M mıknatısına   8. Seri  16. Elektriksel güç
             uyguladığı  kuvvetlerin,  sürtünme  kuvvetine  büyüklüğüne  eşit
             olması durumunda M mıknatısı hareketsiz kalabilir.
                                                        Çalışma No.: 27
          2.  Görsel 2’deki demir tozlarının çubuk mıknatısın etrafında sıra-
             lanarak çizgi oluşturmasının nedeni, demir tozlarının mıknatısın   1.  Katılarda basınç uygulanan ağırlık ile doğru, yüzey alanı ile ters
             manyetik alan çizgileri etkisinde olmasıdır.  orantılıdır. Sıvılarda basınç sıvının bulunduğu kabın derinliği ile
          3.  Mıknatıslık etkisinin görüldüğü alanlara manyetik alan denir.  doğru orantılıdır. Gazlar bulundukları kabın duvarlarına çarpa-
                                                           rak basınç uygular.
          Çalışma No.: 24                               2.  Öğrencilerin verdiği cevaplarda farkılılık görülebilir. Muhtemel
                                                           cevap:
          1.  Manyetik alan, bir mıknatısın kuvvetinin etkili olduğu alandır.   - Basınç katı, sıvı ve gazların bulundukları çevreye yaptıkları
          2.  Manyetik alan şiddeti mıknatısın kutup şiddetine ve seçilen nok-  etkidir.
             taya olan uzaklığına bağlıdır. Mıknatısın kutup şiddeti ile doğru,   - Basınç en temelde, birim yüzeye dik gelen etki kuvveti olarak
             seçilen noktaya uzaklık ile ters orantılıdır.  nitelendirilebilir.
          196
   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202   203