Page 202 - Fizik 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

FİZİK 10 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

3. Suya bir taş parçası atıldığında suda oluşan dalganın tepe nok-
talarının sıklığı dalga boyunun küçük olduğunu, hızın düşük Çalışma No.: 56
olduğunu bildirir. Daha derin noktalarda suya atılan taş parçası 1. Genlik, bir dalganın tepe noktasının dalganın normal seviyesine
daha büyük dalga boylu dalgalar oluşturur. Dolayısıyla bir su olan maksimum uzaklığıdır.
dalgasının dalga boyuna bakarak ortamın derin ya da sığ olduğu
anlaşılabilir. 2. K dalgasının genliği ve enerjisi L dalgasının taşıdığı genliği ve
enerjisinden büyüktür.
Çalışma No.: 50
3. Sörfçülerin sörf yapmak için okyanus kıyılarını, deniz kıyıla-
1. Dalga boyu, bir dalga şeklinin tekrarlayan birimleri (iki tepe ya rına göre daha çok tercih etme nedeni okyanus kıyılarındaki
da iki çukur noktası) arasındaki mesafeyi belirtir. dalgaların genliklerinin deniz kıyılarındakine göre daha büyük
olmasıdır.
2. Dalgalar sık aralıklarla ya da ortama bağlı olarak dalgalar birbi-
rine çok yakın üretilirse dalga tepeleri arasındaki mesafe azala- Çalışma No.: 57
cağından dalga boyu da azalır.
3. Dalga boyu, dalga kaynağına ve dalganın yayıldığı ortama bağ- 1. Dalgaların sahip olduğu enerjinin bir ölçüsü de dalganın genli-
lıdır. ğidir. Genlik, dalganın maksimum uzanım miktarıdır.
2. Dalgaların sahip olduğu enerjinin ölçüsü dalganın genliğine ba-
Çalışma No.: 51
kılarak bulunur. Yan flütün genliği 1 birim, trombonun genliği
ise 2 birimdir. Genliği büyük olan trombon daha fazla enerji
1. Bir tam dalga ya da bir tam titreşimin oluşması için geçen süre taşımaktadır.
dalganın periyodu şeklinde ifade edilir.
3. Genlik ile taşınan enerji doğru orantılıdır. Genliği fazla olan ses
2. Görseldeki P noktasının önce maksimum sonra minimum nokta- dalgası kulaklarımıza ulaştığında daha duyulabilir ses oluşturur
ya gelmesi için geçen süre dalganın periyodunun yarısı şeklinde ya da bizi rahatsız edebilir.
ifade edilir.
3. Bir tam dalganın oluşması için geçen süre ile dalganın aldığı yol Çalışma No.: 58
doğru orantılı olarak değişir.
1. Gergin bir ipte ya da esnek bir ortamda oluşturulan anlık bir
Çalışma No.: 52 dalga parçasına atma denir.
Atmanın başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki uzunluk atma
1. Bir olayın başlayıp bitmesi için geçen süreye periyot denir. genişliğidir.
2. Tekrarlayan olaylar arasında geçen sabit zaman aralığına periyot 2. Görsel 1'deki sporcu anlık bir titreşim hareketiyle atma oluş-
denilmektedir. Dalgalarda da periyot kavramı bu duruma ben- tururken Görsel 2'deki sporcu eşit zaman aralıklarında özdeş
zerdir. dalgalar üretmesi sebebiyle periyodik dalga oluşturmuştur. Bu
durum sprocuların halat ile yaptığı titreşim hareketlerinin far-
3. Bir dalga periyodu dalga kaynağına bağlıdır, kaynağın tam bir kılılığıdır.
dalgayı ne kadar sürede ürettiği ile ilgilidir.
3. Eşit büyüklükte kuvvet uygulanan, aynı cins maddeden yapıl-
Çalışma No.: 53 mış, eşit uzunlukta olan yaylarda halat kalınlığı ve kütlesi artarsa
atmanın hızı azalmaktadır.
1. Eş zamanlı oluşan damlaların birim zamandaki sürede hangi sık- Eşit kalınlıkta ve kütledeki, aynı cins maddeden yapılmış, eşit
lıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçüsü frekansı tanımlar. uzunlukta olan yaylarda uygulanan kuvvet artarsa atmanın hızı
artmaktadır.
2. Eğer damlalar arası süre kısalırsa frekans artıyor demektir.
3. Düşünülen yöntem ile musluktan akan su hacminin hesaplan- Çalışma No.: 59
masında yalnızca bir damlanın hacmini bilmek yeterli değildir.
Bunun için 1 saniyede ya da 1 dakikada akan damla sayısının 1. Esnek bir ortamda oluşturulan kısa süreli sarsıntıya atma denir.
bilinmesi gerekir. Böylelikle su damlaları eş zamanlı olarak
durumunu sürdürüyorsa istenilen herhangi bir zaman aralığında 2. İdeal bir yayda sürtünmeler ihmal edilirse yayda oluşturulan at-
akan su hacmi hesaplanabilir. manın sahip olduğu enerji değişmez. Bundan dolayı ilerleyen bir
atmanın genliğinde ve genişliğinde değişme olmaz.
Çalışma No.: 54 3. Atmanın ilerleme yönü biliniyorsa üzerindeki bir noktanın titre-
şim yönü bulunabilir. Atma üzerindeki noktaların titreşim yönleri
1. Frekans veya salınım sayısı bir olayın birim zaman içinde hangi bulunurken atmanın bir süre sonraki konumu çizilir. Atma iler-
sıklıkla, kaç defa tekrarlandığının ölçümüdür. lerken ön tarafındaki noktalar denge konumundan uzaklaşır, arka
2. Radyoda kanalları ayarlamak frekans bandını yayın yapan rad- tarafındaki noktalar denge konumuna yaklaşır.
yonunki ile eşleştirmek demektir.
3. Bir dalganın frekansı, dalga boyuyla ters orantılıdır. Frekans art- Çalışma No.: 60
tıkça dalga boyu azalır.
1. Tek bir sarsıntı ile oluşturulan kısa süreli dalga hareketine atma
denir.
Çalışma No.: 55
2. Titreşim hareketi sonucu oluşan, genişliği ve hızı değişmeyen
1. Metne göre rüzgârın hızı su dalgalarının hızını arttırır ve bu du- dalga hareketine periyodik dalga denir.
rum şamadıranın hızını arttıran etkiyi oluşturur. 3. Atma, periyodik dalganın kısa bir bölümüdür.
2. Ses dalgalarının yayılması için hava moleküllerini hareket ettir-
mesi gerektiği için ışık dalgasından daha yavaştır. Çalışma No.: 61
3. Şamandıranın her hareketinin bir dalga boyuna ve bu bir dalga
boyu için geçen süreye oranı şamandıranın hareket hızıdır. Şa- 1. Periyodik dalgaları oluşturan her bir dalga parçasına atma adı
mandırayı hareket ettiren dalganın yayılma hızı olduğuna göre verilir. Atma tek bir darbe sonucunda oluşurken periyodik dalga
bu hızlar aynıdır. Yani birim zamandaki dalganın yer değiştir- sürekli bir salınım sonucunda oluşur.
mesine dalganın yayılma hızı denir.
200