Page 83 - Tarih 10 | Kavram Öğretimi Kitabı

TARİH 10 CEVAP ANAHTARLARI
Kavram Öğretimi

2. Melik ve şehzadelerin titizlikle yetiştirilmesinin en önemli nedeni 2. Yönerge:
gelecekte tahta çıkması düşünülen padişah adayları olarak düşü-
nülmüş olmalarındadır.
Çıkış Yönerge
3. Melik ve şehzadelere iyi bir padişah olabilmeleri için devlet yöne- 1.Çıkış 2 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
timi başta olmak üzere ekonomi savaş sanatı ve askerî konularda
eğitimler verilmekteydi. 2.Çıkış Tüm cevaplarınız doğrudur.
3.Çıkış 2 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
4.Çıkış 1 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
Çalışma No.: 33
5.Çıkış Tüm cevaplarınız yanlıştır. Tekrar kontrol edin.
1. İkta; mülkiyeti devlete ait olan toprakların, devlet görevlileri- 6.Çıkış 1 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
ne hizmetleri karşılığı belli bir süreliğine verilmesidir.
7.Çıkış 2 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
2. Öğrenciler bu soruyu kendi bilgi ve birikimiyle cevaplandı- 8.Çıkış 1 adet cevabınız doğrudur. Tekrar kontrol edin.
racaklardır.
3. İkta Sistemi sayesinde devlet, merkezi bütçeden para ayırma-
dan asker yetiştirmiş, tarım arazilerinin sürekli işlenmesini Çalışma No.: 36
sağlamış, taşrada devlet otoritesi korunmuş, toprak gelirleriy-
le memur maaşları karşılanmıştır.
1.
Çağan Tuna Azra
.............................. ............................... ...............................
Çalışma No.: 34 Özellikleri Sebepleri Kökenleri
1. Türkiye Selçuklu Devlet’i idarî yapılanmasında yer alan ikta,
devlete hizmetleri karşılığında devlet görevlilerine ve askerlere
verilen topraklara denir. Mülkiyeti devlete ait olan bu topraklar Serra Fatma Mustafa
devlete hizmetlerine karşılık memurlara verilirdi. Memurlar bu ............................... ............................... ...............................
topraklar üzerinde işletme hakkına sahip olurlar ve karşılığında Amaçları Faydaları Farkları
devlete asker yetiştirirlerdi. Bu teşkilatlanma içerisinde oluşturu-
lan sisteme ise ikta sistemi denilmektedir.

2. 2. Türkiye Selçuklu Devleti merkezî otoritesini güçlü tutmak istedi-
• Türk İslam devletlerinde uygulanan toprağa ğinden devlet içinde Türkmen ailelerin etkisini kırmak için askerî
bağlı ordu düzenidir. ve idarî yapılanmada gulâm sistemiyle yetiştirdiği asker ve bürok-
Özellikleri • Vergi toplanmasını yerinde sağlayan iktisadî bir ratlara yer vermiştir. Bu sistemi en başarılı şekilde uygulayan dev-
letlerden olmuştur.
düzenlemedir.
• Devletin ekonomisine katkı sağlanmıştır. 3. Sıradan köleler herhangi bir eğitim almazken gulâmlar askerî eği-
timlerini alarak devlet kademesinde en yüksek rütbeli devlet me-
• Devletin vergi toplama yükü hafiflemiştir. murluklarına yükselmişlerdir.Köleler herhangi bir ücret almazken
• Merkezi otorite güç kazanmıştır. gulâmlar hizmetleri karşılığında maaş almışlardır. Aynı zamanda
• Devletin bütçesine dokunmadan ordunun büyük gulâmlar eğitim aldıkları için profesyonel askerlik mesleği sür-
Faydaları bir bölümünün giderleri sağlanmıştır. dürmüşlerdir. Dolayısıyla gulâmlar, kölelik vasfından uzaklaşmış
• İkta edilen toprakların ekimi takip edilerek ve devletin önemli kademelerinde yer almışlardır.
tarımsal ekonomide süreklilik sağlanmıştır.
• İkta uygulanan bölgelerin güvenlikleri sağlan-
mıştır. Çalışma No.: 37
1. Yûsuf Has Hâcib, subaşı tayin edilecek kişinin seçkin, sert tabiat-
• Merkezi otoriteyi korumaktır. lı, tecrübeli, cesur, cömert, iyi nişancı, alçak gönüllü, haysiyetli,
Amaçları tedbirli, hile ve taktiklere başvurabilen ve siyasî zekâya sahip biri
• Devletin askerî ve malî gücünü artırmaktır. olması gerektiğini vurgulamıştır.
2. Konargöçer yaşamın hâkim olduğu ilk Türk devletlerinde sa-
3. İkta sahiplerinin araziler ve bu arazilerde yaşayan reaya üzerindeki dece ordu komutanlığından ibaret olan subaşılık görevi, yerleşik
yetkilerinin sınırlandırılmasının amacı merkezi otoriteyi güçlendir- hayatın yaygın olduğu Türk İslam devletlerinde valilik, belediye
mektir. başkanlığı, şehir veya kasaba emniyet amirliği görevine dönüş-
müştür.

Çalışma No.: 35
3. Metinde “su kelimesinin asker ve ordu anlamlarına geldiği belir-
1. Yönerge: tilmektedir. Bu nedenle “Su uyur, düşman uyumaz.” atasözüyle
askerin ve ordunun uyuyabileceği ama düşmanın saldırmak için
1. Selçuklularda insanlar devlet işlerinde görevlendirilirken her zaman fırsat gözleyeceği, olası düşman saldırısı karşısında
onların ırkına veya özgür ya da köle olmasına bakılmaz, zor durumlara düşmemek için önlem alınması, her an tetikte bek-
kişilerin liyakat, beceri ve aldıkları eğitime dikkat edilirdi. lenmesi gerektiği anlatılmaktadır.
2. Türkmen beylerinin taht mücadelesindeki etkisi azaltılarak,
merkezi otoritenin güçlendirilmesi amaçlanmıştır. Öğrenciler
bu konuyla ilgili olarak farklı yorumlar da yapabilirler.

248