Page 63 - Türk Dili ve Edebiyatı 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Kavram Öğretimi 30
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 11

1. Başlık 4. Yöntem
BİLİMSEL
2. Özet 5. Bulgular
MAKALE
3. Giriş 6. Sonuç ve Tartışma

7. Kaynakça

Bilgi Notu: Edebî Makale

Toplumu ilgilendiren hemen her konunun işlendiği, Türk edebiyatına Tanzimat’la birlikte Batı’dan ge-
len bu tür makale, bir çeşit düşünce yazısı olup gazete ve dergi çevresinde gelişmiştir. Yeterli bilgi
birikimi ve özgün bir üslup gerektiren bu makalelerde ele alınan konuya ilişkin değerlendirme, görüş
ve öneriler kanıtlarla desteklenir. Amaç, bilgilendirme ve öğretmedir. Kişisel görüşler; giriş, gelişme ve
sonuç bölümleri hâlinde, mantıksal tutarlılıkla bir araya getirilir.

II. Metin
ÜVERCİNKA’YA GİREMEYEN ŞİİR: ÜÇ ADET YILDIZ
Birçok şair ve yazar sanat hayatlarının ilk dönemlerinde vermiş oldukları eserleri yok sayma, görmez-
den gelme hatta reddetme gibi davranış biçimi sergileyebilmekte. Edebiyat tarihimizde bunun farklı
örneklerini görebilmek mümkün. Veya dergilere gönderilmiş fakat yayınlanmamış, yayınlansa dahi
gözden kaçmış birçok şiir mevcut. Zaman içerisinde edebiyat araştırmacıları bu şiirleri gün yüzüne
çıkarıyorlar. Sanatçıların eserlerine ya eklemleniyor bu tekrar gün ışığı gören metinler ya da yeniden
dergilerde, tezlerde, tozlu raflarda buluyorlar kendilerini.
Cemal Süreya da bu isimlerden bir tanesi. İki binli yılların başlarında Cemal Süreya üzerine akade-
mik bir çalışma için araştırma yaparken dergilerde kalmış, kitaplarına girmemiş üç şiirini bulmuş
ve Yasakmeyve dergisinin 4. sayısında yayınlamıştım. Sevda Sözleri’ne alınmadı bu şiirler. Niçin
alınmadığını, gerekçesini hiçbir zaman öğrenemedim. Yıllar içerisinde baskı üzerine baskı yapması-
na rağmen hem de… Yine o dönemlerde fark ettiğim fakat bir türlü bulamadığım bir şiir daha vardı.
Cemal Süreya bu şiirin hikâyesini “Günler” adlı eserinde şöyle anlatıyordu: “XX. Asır’da benim ilk
şiirlerimden biri yayımlanmıştı (“Üç Adet Yıldız”). O şiiri Üvercinka’ya koymak için ne kadar aramış-
tım!” (Cemal Süreya, Günler, s.100) 1953 yılında yayınladığını söylediği kayıp şiir Üç Adet Yıldız’dı
ve ben de araştırmama rağmen ulaşma imkânına sahip olamadım. Daha sonra Yirminci Asır’ın, S. 11,
Mart 1953 tarihli nüshasında bu şiir bulunup sanatçının Sevda Sözleri adlı bütün şiirlerinin toplandığı
kitaba “Dergilerde Kalanlar” başlığı altında ilave edildi.
(…) (Alınmayan bölüm makalenin gelişme bölümünün bir kısmıdır.)
Bugün teknolojinin gelişmesiyle birlikte bir şeylerin kaybolması, unutulması pek mümkün görünmü-
yor artık. Bir yazı internet ortamına girdiği anda yüzlerce web sayfasında ulaşılabilir hâle geliyor. (...)
Edebiyat araştırmacıları için de ayrı bir heyecan kaynağı bunları bulup çıkarmak. Heyecanla bekleme-
ye devam ediyoruz.
A. Faruk Güler, Üvercinka’ya Girmeyen Üç Şiir: Üç Adet Yıldız
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

1. Bilimsel makale 7 bölümden oluşurken edebî makale 3 (giriş, gelişme, sonuç) bölümden oluşmak-
tadır. Bilimsel makalenin hangi bölümleri edebî makalenin giriş, gelişme ve sonuç bölümlerine dâhil
edilebilir? Niçin?

2. Metinleri kullanılan dil ve üslup bakımından karşılaştırınız.

61
Hazırlayan: Kemal BATMAZ