Page 79 - Felsefe 11 | Kavram Öğretimi Kitabı

44 FELSEFE 11
Kavram Öğretimi
5. ÜNİTE : 20. YÜZYIL FELSEFESİ> 5.2. 20. Yüzyıl Felsefesinin Ayırıcı Nitelikleri> 20. Yüzyıl Felsefesinin Temel Özellikleri,
Problemleri ve Ana Akımları
Kavram : Görüngü (Fenomen)
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Felsefi Kavram ve Bilgi Edinimi Becerisi

Çalışmanın Adı FARKLI FENOMENLER 20 dk.
Çalışmanın Amacı Görüngü (fenomen) kavramını açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.

Fenomen (görüngü): İnsanın duyularıyla algıladığı, somut, gözlemlenebilen ve deneyimlenebilen varlık, nes-
ne, olgu, nitelik, olay gibi unsurları ifade etmek için kullanılmaktadır. Dolayısıyla fenomen, insanın aracısız
deneyimlediği her şeye karşılık gelmektedir. Felsefe tarihi içinde fenomen kavramı çeşitli filozoflarca kullanıl-
mıştır.
Platon, (Platon) felsefesini idealar ve görünenler dünyası ayrımı üzerine kurmuştur. Görünenler dünyası deği-
şen, ideaların yansıması ve kötü bir kopyası olan, üzerinde yaşadığımız, nesnelerce kuşatıldığımız dünyadır.
Bilgisi duyular ile elde edildiği için doxsa (sanı) olarak görülür, aldatıcı ve yanıltıcı bilgiye karşılık gelir.
Alman filozofu Kant (Kant) ise fenomeni insanın bilinç sınırlarının alanı olarak tanımlamaktadır. Duyular ya da
akıl ile algılanamayan mutlak gerçeklik alanını ifade eden numen teriminin karşıtı olarak fenomeni, insanın
duyu verileri ve akılsal kategoriler aracılığı ile kavradığı varlık alanı olarak kullanmıştır.
Bir başka Alman filozofu olan Husserl (Hussel) klasik anlamının dışına çıkarak fenomeni duyularla kavranan
nesneler dünyası olarak değil, bilinçteki nesnelerin değişmeyen özlerinin bilgisi olarak tanımlar.
1. Yukarıdaki metinde adı geçen filozoflar fenomen kavramını hangi anlamlarda kullanmışlardır? Yazınız.

2. Metindeki filozofların “fenomen” konusundaki düşüncelerini karşılaştırınız. Husserl’in diğer filozof-
lardan farkını yazınız.

3. Sizce varlıklar oldukları gibi mi yoksa fenomen olarak mı algılanabilir? Gerekçelerinizle açıklayınız.

76
Hazırlayan: Kadir DURAKLI