Page 18 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 7
Kavram Öğretimi

çekilmiş kayıklar. Kara katranlı alamanalar. Yıkık bir duvar. Duvarı kaplayan böğürtlenler. Dibinde
(duvarın) ısırgan otları. Bahçenin hemen hemen tam ortasında bir kayısı ağacı. Koskoca. Kurumuş
(yarısından çoğu). Bahçede in cin top oynamakta. Aynı bahçe. Doludur şimdi. Balıkçılarla. Maramat
yapmaktalar. Kayıkları raspa etmekteler. Macun çekmekteler. Boyamaktalar. Konuşmaktalar. Fakat
hep bir ağızdan konuştuklarından bir şey anlaşılmamaktadır. Bu büyük gürültü. Bu büyük gürültünün
içinde yalnızca, dalyan... balık... güneş... deniz... poyraz... hava sözcükleri kulağımıza çalınmakta.
Bir de özel isimler: Saffet... Nuri... Sabahattin... İsmail... Mehmet... Ali... Melek gibi.
(…)
İhtiyar kadın kapının önünde. Kolunun altında bir şey tutmaktadır. Güçlükle aralar kapıyı. Ve ko-
lunun altında tuttuğu “şeyi” odanın ortasına fırlatır. Sıkıca kapar kapıyı. İple bağlar. Oda. Odanın
ortasında ne kadar mümkünse o kadar büyük bir kedi. Kara. Kapkara. Beneksiz. Çevresine dehşetle
bakmaktadır. Kuş yavruları-büyük plan. İhtiyar kadının yüzü-büyük plan. Burun delikleri. Başörtü-
sünden fırlamış yelken kulakları. Sonra gözleri.
Uzun bir süre yalnız gözleri. Donuk. Konuşmayan. İçini dışa vermeyen.
Ses: Melek Cici. Melek Cici.
Görüntü: Melek Cici’nin başörtüsünden “taşmış” kulakları. Buruşmuş yüzü. Sonra bir deniz gibi
dalgalı, renk renk gözleri. Yalnız gözleri. Bir leke gibi.

Ferit Edgü, Bir Gemide Öyküler
(Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)
Kelime Dağarcığı:
alamana: Balık avlamakta veya yük taşımakta kullanılan, tek veya iki direkli ve açık güverteli, büyük kayık. dalyan: Boy-
lu boslu. raspa: Demir, tahta yüzeylerdeki boya, pas vb. çıkarma, pürüzleri gidermek amacıyla kullanılan iri dişli bir törpü.

1. Modernizmi esas alan metinlerde kişiler karamsarlıkları, yalnızlıkları ve bunalımlarıyla ön plandadır.
Okuduğunuz metinde bu özelliği destekleyen ifadeleri bularak aşağıdaki boşluklara yazınız.

•
•
•
•
•
•
•
•

2. Klasik öykülerde olaylar belli bir yerden başlar, gelişir ve bir sonuca ulaşır. Okur bağlamında dü-
şünüldüğünde ortaya çıkan sonuç, okuru herhangi bir şekilde şaşkınlığa uğratmaz ancak okurun
hikâyeyi okuma sürecinde herhangi bir şekilde yorum yapmasına da yazar tarafından müsaade
edilmez. Okuduğunuz metinde klasik hikâyelerden farklı olarak okura, hikâyenin devam ettiği izle-
nimi verilmektedir.

Sizce bunun sebebi ne olabilir?

15
Hazırlayan: Mustafa YEŞİLKAYA