Page 47 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
22 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 12 Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı
Kavram Öğretimi

2. Yazarların ifadelerinden yararlanarak aşağıdaki metinlerin toplumcu gerçekçi olma ya da olmama
durumlarını gerekçeleriyle birlikte sözlü olarak açıklayınız.

ZIKKIMIN KÖKÜ
(…)
Anam biz on beş yaşına basmadan Hürriyet Mahallesine göçmek istemiyordu. Oysa ki babam,
— Ulan avrat, ne var yani göçsek gitsek Hürriyet Mahallesine, kurtulsak şu ev kirasından, derdi.
Babamın ev dediği şey, kocaman bir avlu, avluda bir nar ağacı, bir okaliptüs, bir de küçücük oda... Odanın
üstü çinkolarla kaplı, yanları bozulmuş ambalaj sandıkları ve çamur... çamur... Babamın eve her yıl bir pencere
açma merakı yüzünden, bu mal sandıkları testereyle delinir, pencere bu yıl kuzeye bakıyorsa, gelecek yıl
doğuya; doğuya bakıyorsa, öbür yıl güneye bakıyordu... Felsefesi basitti babamın:
— Değişiklik gerek!..
Olsun babacığım, değişiklik olsun!.. Nasılsa, biz iki küçüğün dünyası, kuzeyde de aynıydı, güneyde de,
doğuda da aynıydı, batıda da... Yalnız, yatağımıza yattığımız zamanlar, tavandaki kocaman sinema kağıdı
zaman zaman dünyamızı değiştirirdi. Babam, tavanı tastamam örten bu sinema kağıdını yırtmadan çakmak için
epeyce cambazlık etmiş, epeyce de haşlamıştı anamı...
(…)
Muzaffer İzgü, Zıkkımın Kökü
(…)
BEŞİKTAŞ’TA TATİL

Muhittin: “Ömer’in evlenmesi de matrak olacak ha!” dedi.
Refik boş boş baktı: “Niye?”
Muhittin: “Doğru, bunu ona anlatamam!” diye düşündü. “Bilerek, isteyerek evlendi o. Gün geçtikçe hımbıllaşan
mutlu bir kocaya bunu nasıl anlatabilirim?” Gözünün ucuyla yanında oturan Perihan’a baktı.
“Niye matrak olacak sahi?”
Beşiktaş’ta, iskelenin yanında bir kahvede çay içiyorlardı. 1937’nin ilk pazarıydı. Hava güneşli olduğu için
kahveci dışarıya masa çıkarmıştı. Hemen yanlarındaki masada (…) bir adam gazete okuyordu. Kahvede orta
halli birkaç aile daha vardı.
“Bilmem ki,” dedi Muhittin. “Öyle aklıma geliverdi!”
“Yok, yok, sen birşeyler söylemek istiyorsun.”
Hem denize bakıyorlar, hem de konuşuyorlardı. Denize bakıp gevezelik edilecek, gelip geçenler seyredilecek,
3. Yazarların ifadelerinden yararlanarak toplumcu gerçekçi romanlar hakkındaki çıkarımlarınızı ilgili
çekirdek yenecek bir pazardı. Yukarıda pırıl pırıl bir gök ve güneş de vardı.
başlıkların karşısına yazınız.
(…)
Orhan Pamuk, Cevdet Bey ve Oğulları
(Metinler aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

3. Bilgi grafiğinden yararlanarak toplumcu gerçekçi roman hakkında aşağıdaki tabloya çıkarımlarınızı
yazınız.
Karekod
Alanı
Asıl karekodlar
yerleştirildikten sonra Başlıklar Çıkarımlar
kalıptaki görseli siliniz.
Asıl karekodda çerçeve
konturu olmayacak.
Konu
Kahramanlar
Temel Çatışma

Dil
Edebî Akım

44
Hazırlayan: Osman ŞEN