Page 12 - Kimya 11 | 5.Ünite

Kimyasal Tepkimelerde Hız

N (g) + 3H (g) 2NH (g) tepkimesinde deneysel olarak tep-
2
3
2
kimenin ne kadar sürede tamamlandığının ölçülmesi gerekir. Bu tepki-
me homojen bir tepkime olduğundan hâl değişiminden yararlanılamaz.
Ancak tepkimede basınç değişimi söz konusu olduğu için basınç değişi-
minden yararlanılabilir.
N (g) + 3H (g) 2NH (g)
2
3
2
3 atm 9 atm 6 atm
(P T girenler = 12 atm) (P T ürünler = 6 atm)
Tepkimede girenlerin toplam basıncı 12 atm, ürünün basıncı 6 atm
olduğu için sistemin basıncı azalır.

ÖRNEK VE ÇÖZÜM

Örnek Çözüm
1. 2 litrelik bir kapta gerçekleşen 1. Tepkimeye göre 1 mol H harcandığında 2 mol HI oluşur. 0,06
2
H (g) + I (g) 2HI(g) tep- mol harcandığında 0,12 mol HI oluşur. Soruda HI gazının olu-
2
2
kimesinde 1 dakikada 0,06 mol şum hızı M/s cinsinden istendiği için HI'ün molaritesi bulunur.
H gazı harcanmıştır. Buna göre n , 012
2
HI gazının oluşum hızı kaç M = V = 2 L = , 006 M 1 dakika = 60 saniye
M/s’dir?
36 HI@ 3 -
Hız = = 1 # 10 M/s
3 t
2. C(k) + O (g) CO (g) tep- 2. Hız = -36 C@
2
2
kimesi 2 saniyede gerçekleşiyor. 3 t
C katısının yanma hızı 6 g/s ol- 36 C@
/ =
duğuna göre tepkimede kulla- 6 gs 2 s
nılan karbon miktarını bulunuz.
C =
36 @ 12 g C

3.
3. 2CO(g) + O (g) 2CO (g) a) CO ’in oluşma hızı
2
2
2
tepkimesinde 2 dakikada nor-
mal şartlarda 44,8 L CO gazı Hız = CO hacmindeki değişme = V CO 2
2
2
oluştuğuna göre Zaman ∆t
a) CO gazının oluşma hızı kaç 36 CO @ 44 ,L8
2
2
L/dk’dır. Hız = 3 t = 2 dk = 22 ,L/dk4 'drı .
b) Tepkimeye göre 44,8 L CO oluşabilmesi için 44,8 L CO
2
b) CO ve O gazının harcanma harcanmalıdır. Ayrıca tepkimeden anlaşılacağı gibi CO ʼin
2
2
hızlarını L/dk olarak bulu- oluşma hızı ile COʼin harcanma hızları eşittir. Bu nedenle
nuz. CO’in harcanma hızı 22,4 L/dakikadır.
Tepkimeye göre 44,8 L CO oluşabilmesi için 22,4 L O
2
2
harcanmalıdır. Bu durumda
O ’in harcanma hızı
2
V 22 4
,L
Hız = O 2 = = 11 ,L/dk olur2 .
3 t 2 dk

198