Page 5 - Matematik 11 | 6.Ünite
P. 5

Uz a y Ge ome tri

               3. Örnek
                                          Taban merkezi O olan şekildeki silindirde A ve B
                        O
                 A  4   120°  4  B        üst taban dairesinin çevresi üzerinde birer noktadır. Silindir
                                          [AB] boyunca tabana dik  bir düzlemle kesiliyor.
                                          mAOB   ) = 120°, |OA|=|OB|= 4 birim, silindirin yüksekliği
                                            (
                                             \
                                   12
                                          12 birim olduğuna göre oluşan kesitin alanının kaç
                                          birimkare olduğunu bulunuz.
                D               C

               Çözüm
               Silindirin tabanlara dik bir düzlem ile kesilmesi sonucu dikdörtgen elde edilir. ABCD
               dikdörtgeninin alanı, oluşan kesitin alanıdır. AOB, 30°-30°-120° özel üçgeninde kenar
                                     a
               uzunlukları sırasıyla a --  a3  oranında olduğundan
               |AB|=  43   birim olur. Buradan
                                           .
                               .
               kesitin alanı |AB| |AD|=  43 12 =  48 3  birimkare olur.


               4. Örnek


                                                İçinde bir miktar su bulunan bir silindir, şekildeki gibi
                                                eğik duruma getirilmiştir. |FB| = 4 birim,

               A          D     4 F        E    |CE|= 8 birim olduğuna göre AB uzunluğunun kaç
                              B           8     birim olduğunu bulunuz.
               B          C
                                         C

               Çözüm

               |AB| = |DC| = x olsun. Silindirin eğik duruma getirilmesi taban yarıçapını ve içindeki su
               miktarını değiştirmediğinden |AB| + |DC| = |FB| + |EC| olur. Buradan
               x + x = 4 + 8 ⇒ x = 6 birim olur.





               5. Örnek

                                         Yandaki silindirde r yarıçap, O 1  ve O 2   taban merkezleri,
                                                            )
                                                                 (
                                                                  \
                                                       \
                           r             [O 1 B]⊥[O 2 B],  (mO AB =  mO CB ) =  90 °,|AB| = 3 birim ve
                                                         1
                                                                    2
                      O 1      A         |BC|= 4 birim olduğuna göre silindirin taban yarıçapının kaç
                               3
                               B         birim olduğunu bulunuz.
                               4
                                         Çözüm
                               C
                      O 2  r
                                         A.A. benzerlik oranına göre O 1 AB ile BCO 2  dik üçgenleri
                                         benzer üçgenlerdir. Buradan
                                          r   3    2
                                          4  =  r   ⇒ r  = 12 ⇒ r = 23  birim olur.


                                                      239
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10