Page 26 - Seçmeli Psikoloji | 3.Ünite
P. 26
3. ÜNİTE
İçsel zekâ kişisel istek ve hayaller doğrultusunda duyguları, düşünceleri yönlendirebilme becerisidir. Bu zekâ-
ya sahip kişiler, potansiyellerinin farkındadırlar.
Doğa bilimci zekâ doğayı ve doğadaki canlıları inceleyip çıkarımlar elde etmek ve bu çıkarımları yorumlamak-
la ilgili becerileri kapsar. Kimyager, arkeolog, veteriner ve biyologların bu becerileri gelişmiştir.
Varoluşçu-felsefi zekâ yaşamın anlamı, başlangıcı, sonu gibi insanın varoluşu hakkında derin sorular sorma
ve sorgulama becerisidir. Kişi yaşam, ölüm, sonsuzluk, evren, kader gibi konuları sorgulayarak verdiği cevaplara
göre yaşama karşı bir tavır geliştirir.
Her bireyde bu zekâ türlerinden en az bir tanesi baskın olarak görülür. Baskın olan zekâ türüne uygun öğren-
me ortamlarının hazırlanması bireylerin güçlü yönlerinin gelişmesini sağlar. Örneğin bedensel-kinestetik zekâsı
baskın olan bir çocuğa uzun süre hareketsiz kalacağı öğrenme görevleri verilmez. Çocuğun dokunarak, hareket
ederek yaptığı öğrenme görevleri ile zaten baskın olan zihin-beden uyumu geliştirilir. Bedensel-kinestetik zekâsı
baskın olan bireylerin başarı alanları sadece sportif faaliyetlerle sınırlanmaz. Örneğin bir cerrahın ameliyat yapar-
ken ince motor kaslarını çok iyi kontrol edebilme becerisi de bu zekâ türü ile ilgilidir.
Gardner'ın kişiler arası-sosyal zekâ türü duygusal zekâ kavramının ortaya çıkmasını sağlamıştır. Duygusal zekâ;
kendi duygularını tanıma ve yönetebilme, başkalarının duygularını anlama, sosyal yaşamda başarılı olma becerisi
olarak ifade edilebilir. Bu konuda yapılan araştırmalara göre duygusal zekâ, öğrenme yoluyla geliştirilebilir. Uz-
manlara göre başarılı olmak sadece iyi bir kariyere sahip olmak ile sınırlı değildir. Bireyin; kendisini iyi hissetmesi,
yaşama olumlu bakması, insanlarla etkili iletişim kurabilmesi de başarıdır.
OKUMA METNİ
ZEKÂ VE DEHA
Garry Kasparov (Geri Kasparov): Dünya tarihinin en iyi satranç oyuncusu olarak
taninan Kasparov, on üç yaşindayken Tiflis Sovyet Gençler Şampiyonasi’ni kazandi.
On beş yaşinda Sovyet Satranç Şampiyonasi'na katilmaya hak kazandi. Bu seviyede
bir şampiyonaya katilabilen en genç oyuncu oldu. 1980'de Bati Almanya’da yapi-
lan Dünya Gençler Satranç Şampiyonasi'ni kazandi. 1985 yilinda Anatoli Karpov
ile yaptiği maçi kazanan Kasparov, Karpov’un 10 yillik dünya şampiyonluğuna son
verdi. 22 yaşinda dünya şampiyonu olan Kasraprov 1997’de Koyu Mavi isimli bir Görsel 3.36: Garry
bilgisayar ile yaptiği 6 saatlik maçi 4-2 kazandi (Görsel 3.36). Kasparov
Prof. Dr. Feryal Özel: Burslu kazandiği Colombia Üniversitesinde çift ana dal yapan
Prof. Dr. Feryal Özel hem fizik hem de matematik mühendisliği bölümlerinden yüksek
onur derecesi ile mezun oldu. 2003 yilinda dünyanin en taninmiş bilim insanlari ile
birlikte “Büyük Fikirler” listesinde yer aldi. NASA tarafindan verilen Hubble (Ha-
bil) Ödülüne layik görülen Özel, Hubble kadrosuna alinan ilk Türk’tür. Kara delikler
ve nötron yildizlari konusunda dünya çapinda ödüllü çalişmalari olan astrofizikçi
Özel, hâlen NASA’nin İleri Araştirmalar Merkezinde çalişmalarina devam etmekte- Görsel 3.37: Prof. Dr.
dir (Görsel 3.37). Feryal Özel
(http://www.tsf.org.tr/federasyon/tarihce
http://www.dtik.org.tr/Basarihikayeleri/533_Einstein%E2%80%99%C4%B1n_Torunlar%-
C4%B1_Aras%C4%B1ndaki_Tek_T%C3%BCrk.html adreslerinden yararlanilarak komisyon
tarafindan düzenlenmiştir. 11. 02. 2018, s. 09.44)
SINIF DIŞI ETKİNLİK 3
Bir haftalık süre içerisinde, insanlık tarihinin gelişimine katkı sağlayan kişilerin çalışmalarından
örnekler bulunuz. Bulduğunuz örnekleri sınıfta arkadaşlarınızla paylaşarak bu çalışmaları yapan
kişilerde hangi zekâ türünün ya da türlerinin baskın olduğunu belirleyiniz.
108 ÖĞRENME, BELLEK, DÜŞÜNME