Page 11 - Sosyoloji 1 | 1.Ünite

Sosyolojiye Giriş, Sosyolojinin Alanı, Yöntem ve Teknikleri 1. ÜNİTE

kurallarının gelişmesinden doğan boşluklar neticesinde bazı Kapalı toplumlar: Baskıcı yönetimlerin hâkim olduğu
sosyal problemler ve çatışmalar yaşanır. toplumlardır. Yönetim tek elde toplanmıştır ve bütün politikalar
mutlak doğru olarak kabul edilen bir ideolojiye göre uygulanır.
Gelişmekte olan toplumlar henüz sanayileşmemiş fakat Tek tip bir insan modeli oluşturmak temel hedeftir. Kapalı
sanayileşmek için çaba sarf eden, yaşam ve eğitim düzeyi nispeten toplumların örgütlenme, eleştirebilme, farklı düşünme ve davran-
düşük, doğal kaynaklardan yeterince faydalanmayan toplumlardır. ma özgürlükleri çok kısıtlıdır. Kuzey Kore örnek gösterilebilir.
Gelişmekte olan toplumların belirlenmesinde ülkenin ekonomik
ve toplumsal gelişme düzeyi dikkate alınır. Çin, Brezilya, Güney Açık toplumlar: Bu toplumlarda özgür iradeye dayalı
Kore gelişmekte olan toplumlara örnek olarak verilebilir. bireylerin katılımıyla demokratik bir toplum yapısı oluşur.
Bireyler üzerinde baskı yapan bir yönetim yoktur. Bireyler farklı
Gelişmiş toplumlar: Gelişmiş bir sanayisi ve güçlü bir düşünme ve davranma özgürlüğüne sahiptir. Örgütlenme, eleştir-
ekonomisi olan bilim, teknoloji, sanat ve felsefede ileri düzeyde me ve sorgulama bireylerin en önemli özgürlükleridir. Çok
olan toplumlardır. Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Fransa, partili bir politik ortam vardır. Siyasiler bireylerin özgür
İtalya, İngiltere, İsviçre, İsveç, Hollanda gibi Avrupa ülkelerini iradesiyle meşru yollardan değiştirilebilir. Siyasi yönetim ve
ve Japonya’yı bu toplumlara örnek olarak verebiliriz. insan hakları açık toplumun temel taşlarıdır. ABD, Yeni Zelanda,
İngiltere, Avusturalya ve Kanana örnek gösterilebilir.
Dinin etken olduğu toplum: İnsan ilişkilerini düzenleyen
dindir. Öteki temel grup ve kurumlar dinin yardımcıları durumun- Ailenin etken olduğu toplum: Baskın öge soydur. Kişinin
dadır. Bu toplumda en yüksek statüye din adamları sahiptir. statüsü bağlı olduğu soydan kaynaklanır. Bu bakımdan akrabalık
Hindistan’daki kast sistemi, Vatikan, Suudi Arabistan, İran örnek bağı çok önemlidir. Bu topluma kabile örnek gösterilebilir.
gösterilebilir.
Siyasetin etken olduğu toplum: Günümüz gelişmiş ülkele-
Ekonominin etken olduğu toplum: Toplumsal ilişkilerde rinde gözlemlenen toplum biçimidir. Toplumun hemen her
ekonomik çıkarlar ön planda tutulmaktadır. Daha çok ekonomik aşaması siyaset ile şekillenir. Bu toplumlarda hukuk ve insan
gruplar hâlinde örgütlenmişlerdir. Bu toplumda maddi değerler hakları önem kazanmıştır. Sivil toplum örgütleri ile halk dolaylı
önem kazanmıştır. Sanayici ve iş adamları yüksek statüye sahip- olarak siyasete destek vermektedir. Bu toplumlarda siyaset
tir. Ekonominin etken olduğu topluma günümüzün gelişmiş önemli bir statü kaynağıdır. ABD, Almanya, Fransa, İspanya bu
ülkeleri ABD, Birleşik krallık, Almanya örnek gösterilebilir. toplum biçimine örnek gösterilebilir.
Yorumlayınız

Aşağıdaki görselleri inceleyerek soruları cevaplayınız.

Görsel 1.16: Tarihsel süreçte farklı toplumlar

Yukarıdaki görseller hangi toplumsal özelliklere göre sıralanmış olabilir? Sizce bu sıralamada hangi
ölçütler kullanılmıştır? Görüşlerinizi belirtiniz.

21