Page 16 - Sosyoloji 1 | 1.Ünite

1. ÜNİTE Sosyolojiye Giriş, Sosyolojinin Alanı, Yöntem ve Teknikleri

Yorumlayınız

Aşağıdaki metinlerde gelişmişlik ölçütüne göre toplumların özellikleri anlatılmıştır. Hangi fotoğrafta
hangi toplumun gösterilmiş olabileceğini düşünerek boşlukları doldurunuz.
1. METİN 2. METİN 3. METİN
Bu ülkelerin çoğundaki sefalet Bu toplumlar gerek üretim Bu ülkelerde geleneksel (kırsal)
genellikle kırsal alanlarda görülmek- araçlarının daha üst düzeyde bulun- ve modern (kentsel) kesimler arasın-
tedir. Yetersiz beslenme, eğitimsizlik, ması gerekse geleneksel ve modern daki fark giderek azalmaktadır. Köy-
düşük yaşam beklentisi ve standartla- kesimler arasında iyi bir dengenin lüler yerlerini çiftçilere bırakmakta,
rın altındaki konutlar yoğun olarak kurulmuş olması nedeniyle az geliş- bunlarsa kültür sistemleri, davranış-
kırsal alanlarda görülmektedir. Pek miş toplumlardan ayrılırlar. Modern ları ve üretim biçimleri açısından
çok yoksul; mera alanlarının kıt, kesim yine küçük bir azınlıktır. Ama giderek kentleşmiş yurttaşlara benze-
tarımsal verimliliğin düşük, erozyon bu azınlık hem daha kalabalıktır hem mektedirler. Nüfusun birleşmesi mo-
ve sellerin yaygın olduğu bölgelerde de gelişmiş ülkelerde görülen bilim- dernlik ve kentleşme temeli üzerinde
yaşamaktadır. Yaşam koşulları bakımın- sel, teknik ve idari kadrolara daha olmaktadır. Sefalete son verilmesi,
dan kadınlar erkeklere oranla daha kötü yakın bir iç farklılaşma gösterir. herkesin okuryazar olması, yaşam
durumdadır. Sanayi, ticaret, idari hizmetler ve süresinin uzaması, çalışma süresinin
(Anthony Giddens, Sosyoloji, s.64-65) ordu bir bütün olarak bu yüksek kısalması, sosyal güvenliğin yayıl-
düzeye erişemezse de sanayileşmiş ması tüketim ya da bolluk toplumu
ülkelerdeki örgütlere çok yakındır. denilen bir toplum tipinin tanımlayıcı
Kentlerde yaşayan işçiler, memurlar ögeleridir.
ve ücretliler oldukça kalabalık ve (Maurice Duverger, Siyaset Sosyolojisi, s.306-307)
bilinçli bir sınıfı oluştururlar.
(Maurice Duverger, Siyaset Sosyolojisi, s.304-305)

Görsel 1.22, 1.23, 1.24: Gelişmişlik ölçütüne göre konut ve kent

Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların sonuna (D), yanlış olanların sonuna (Y) yazınız.

KONTROL TABLOSU CEVAP
İlkel toplumlar toprağa yerleşmemiş, avcı ve toplayıcı toplumlardır. D

Aşiretlerde ekonomi, tarım ve hayvancılığa dayanır.

Ticaret ilk kez aşiretlerde ortaya çıkmıştır.

Sitelerde (kentler) dinî inanç monoteizmdir.

Farklı sosyal yapılardaki toplumların merkezî otorite egemenliğinde birleşmesiyle uluslar doğmuştur.

Feodal düzende ülke, kralın hâkimiyeti altındadır.

Ulus toplumlarda, karma ekonomik sistem biçimi görülür.

Hızlı nüfus artışı gelişmiş toplumların özelliğidir.

Kapalı toplumlarda tek tip bir insan modeli oluşturmak temel hedeftir.
Gelişmekte olan toplumlar henüz sanayileşmemiş fakat sanayileşmek için çaba sarf eden toplumlardır.

26