Page 20 - Sosyoloji 1 | 1.Ünite

1. ÜNİTE Sosyolojiye Giriş, Sosyolojinin Alanı, Yöntem ve Teknikleri

Okuma Parçası

Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplayınız.
BİLİMSEL ARAŞTIRMA etkenlerin bir dökümünü yapar. Başka bir deyişle olayı
Sosyologlar araştırma yaparken birçok insanın merak betimler.
ettiği konular üzerinde yoğunlaşır ve şu sorulara cevap İkinci aşamada kırsaldaki ve kentteki ailelerin yapısal
bulmaya çalışır: Daha önce hiç olmadığı kadar zengin özellikleri ve temel işlevleri konusunda yapılan betimle-
olan bir dünyada kitlesel açlık nasıl var olabilir? Bilgi me ile elde edilen bilgiler çözümlenir. Sonra ailede çocuk
teknolojisinin artmakta olan kullanımının yaşamımızdaki sayısının azalmasıyla bu olayın nedeni olabilecek başka
etkileri nelerdir? Küreselleşmenin sonuçları neler olacak- olay ya da olaylar arasında ilişkiler kurulur. Örneğin
tır? Bir kurum olarak aile çözülme sürecinde midir? kırda üretim ilişkilerine bağlı olarak ailenin aynı zaman-
Bilimsel araştırma, bilimin amaçlarını gerçekleştire- da bir ekonomik işletme birimi olduğu ve çocukların da
cek bilgilere ulaşmak üzere başvurulan sistemli bir uğraş- üretim sürecinde bir rolü bulunduğu görülür.
tır. Buna göre bilimsel bilgiye varmak için girişilen her Buradan hareketle çocuğun üretime katılmasıyla
türlü yöntem bilimsel araştırma olarak tanımlanır. Bu ailedeki çocuk sayısı arasında bir nedensellik ilişkisi
süreç toplum bilimleri için de söz konusudur. Toplum hipotez olarak dile getirilir. Bu hipotezin gözlem yoluyla
bilimleri, olayları önce betimler, açıklar, sonra da genel- gerçekleşmesi sonunda, kent çevresinde yaşayan ailele-
lemelere ve yasalara ulaşıp çıkarımlarda bulunur. Örne- rin çocuk sayısındaki azalma açıklanabilir: Kentte üretim
ğin toplum bilimi kentlerde, kıra oranla ailelerin çocuk uğraşları ev dışında ve geniş boyutlarda örgütlendiği için
sayısında görülen azalma karşısında şu yolu izler: İlk aile, bir işletme birimi olmaktan çıkmış ve bu nedenle de
olarak kır ve kent kökenli ailelerle, kır kökenli olup ailenin temel iş gücü kaynağı olan çocukların sayısında
kentlere yerleşmiş ailelerin kuruluş ve işleyişini çevre bir azalma olmuştur.
koşulları içinde inceleyerek ailelerin birey sayısı ve bu (Muzaffer Sencer, Toplum Bilimlerinde Yöntem, s.22)
sayının artmasında ve azalmasında rol oynayabilecek

1. Toplum bilimlerinde yöntem nedir? Belirtiniz.
2. Diğer bilim dallarında olduğu gibi sosyolojinin de bilimsel yöntem ve araştırma tekniklerini kullanma-
sının önemini vurgulayınız.

Yorumlayınız

Aşağıda bir araştırmada izlenecek yollar şema hâlinde verilmiştir. Şemanın solunda bulunan ifadeleri
uygun boşluklara yazınız.

BİLİMSEL ARAŞTIRMA

Soru sor
Sonuçları raporlaştır.

Hipotezin yanlış ya da doğru
olduğunu söyle.
Konuyla ilgili araştırma yap. Düşün ve
yeniden dene
Bir hipotez oluştur.
Bir deneyle hipotezini sına.

Sonuçları analiz et

Hipotez doğru

Tablo 1.1: Bilimsel araştırmada izlenen yollar

30