Page 13 - Tarih-10 | 5.Ünite
P. 13
DÜNYA GÜCÜ OSMANLI (1453-1595)
Patrik Gennadios'a (Patrik Genadiyos) göre İstanbul, Bizans'ın son
günlerinde, fakir ve büyük kısmı gayrimeskûn bir harabeler şehrine
dönüşmüştür. Fetihten sonra Fatih, harap ve terkedilmiş şehri, im-
paratorluğunun çeşitli köşelerinden getirttiği Türk, Rum, Ermeni ve
Yahudilerin iskânı yoluyla kısa zamanda yeniden canlandırmıştır.
Nitekim 1478'de yapılan bir tahrire göre kent, 14 803 aileyi ve 70
binin üzerinde bir nüfusu barındırmıştır. Fatih’ten sonraki dönem-
lerde de aynı siyaset takip edilmiş ve İstanbul hızla büyüyerek
fetihten yüzyıl sonra en az 400 binlik bir nüfusla Avrupa’nın en
büyük şehri olmuştur. Böylece İstanbul, Fatih’in amaçladığı gibi
gerçekten bir dünya merkezi hâline gelmiştir.
İstanbul’un Fethi’nden sonra Fatih’in hedefi doğuda İslam, batıda
da Hristiyan dünyası üzerinde mutlak hâkimiyet kurmak olmuş-
tur (Harita 5.3). Fatih, Roma’nın Azak
Yaş
varisi sıfatıyla Bizans toprakları Zagreb Macaristan Erdel Boğdan Akkirman AZAK
Temeşvar
üzerinde hak iddiasında bulun- Belgrad Kili Kırım Hanlığı DENİZİ
muştur. Batı’daki güçlü devletle- Hersek Saray Vidin Eflak Bükreş Dobruca Sivastopol Kefe Gürcistan
Bosna
Tuna
rin hareketlerini de dikkatle takip Dalmaçya Mostar Sırbistan Sofya Varna KARADENİZ
ederek onlara karşı uygulayacağı İşkodra Bulgaristan
stratejiyi de belirlemiştir. Amasra, Napoli Draç Arnavutluk Manastır Edirne İstanbul Amasra Sinop Samsun Trabzon
Makedonya
Sinop, Trabzon ve Kırım fethedi- Otranto Yanya Selanik Limni İmroz Enez MARMARA Eskişehir Ankara Amasya Otlukbeli Erzurum
DENİZİ
Semadirek
Tokat
lerek Karadeniz, Türk gölü hâline Preveze Tesalya DENİZİ Midilli Balıkesir Bursa Kütahya Tuz Kayseri Erzincan Karakoyunlular
EGE
Van
İnebahtı
Malatya
getirilmiştir. Karamanoğulları, Os- Mora Eğriboz İzmir Konya Dulkadiroğulları Akkoyunlular Gölü
Gölü
Diyarbakır
manlı topraklarına katılmış ve Ak- Atina Muğla Antalya Ramazanoğulları
Burdur
Maraş
Adana
koyunlu Hükümdarı Uzun Hasan, Savaş Rodos Silifke Memlûk 0 220 km
Devleti
1473 Otlukbeli Savaşı ile mağlup AKDENİZ
Harita 5.3
edilmiştir. Bu zaferle Osmanlı Devleti, Fırat Nehri’nin batısındaki Fatih ve II. Bayezid Dönemi
Anadolu toprakları üzerinde tam bir kontrol sağlamıştır. Batı’da Osmanlı Devleti
ise Sırbistan, Mora Yarımadası, Eflak, Bosna, Boğdan, Arnavutluk
ve Otranto’da Osmanlı hâkimiyeti sağlanmıştır.
Kızılelma
Fatih Sultan Mehmet’ten beri Os-
manlılar; Roma’yı fethetmeyi, Kızı-
lelma’ya ulaşmayı hedefliyordu. İs-
tanbul’a sahip olması sıfatıyla Fatih,
Roma üzerinde de hakkı olduğunu
ilan ediyordu. Bu amaçla Fatih, Gedik
Ahmet Paşa emrinde bir orduyu İtal-
ya üzerine gönderdi. Paşa, 1480’de
Otranto’yu alarak kaleye 500 kadar
asker yerleştirdi (Görsel 5.13). Ancak
1481’de Fatih’in ölümü, Osmanlıları
daha fazla ileri gitmekten alıkoydu. Görsel 5.13
Otranto’da kalan 500 Osmanlı askeri, kaleyi Napoli kralına Otranto Kalesi (İtalya)
terk etmek zorunda kaldı ve kralın hizmetine girerek İtalya
Harplerinde yararlı hizmetlerde bulundu (İnalcık, 2010, s.241- YORUMLAYALIM
242'den düzenlenmiştir).
Otranto Fethi'nin amaçları neler olabilir?
131