Page 32 - Türk Dili ve Edebiyatı 10 | 5.Ünite
P. 32

5.  ÜNİTE







                 9.  Metinde dönemin tarihî, sosyal ve siyasi yapısıyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?
                10.  Okuduğunuz metin “Millî Edebiyat” anlayışıyla yazılmış eserlerden biridir. Bu bilgiden hareketle
                    Millî Edebiyat anlayışıyla yazılmış eserlerin özellikleriyle ilgili çıkarımlarda bulununuz.
                11.  Halide Edip Adıvar’ın Kurtuluş Savaşı’na bizzat katılması, sizce anlatımı nasıl etkilemiştir?

                12.  Yazarın dünya görüşü ve edebî anlayışı esere nasıl yansımıştır? Metinden örneklerle açıklayınız.



                      YAZARIN BİYOGRAFİSİ


                      HALİDE EDİP ADIVAR (1882-1964): İstanbul’da doğan yazar, Üsküdar
                   Amerikan  Kız  Kolejini  bitirdi.  Çeşitli  okullarda  öğretmenlik  ve  müfettişlik
                   görevlerinde  bulundu.  Millî  Mücadele’ye  katıldı.  Cumhuriyet’in  ilanından
                   sonra Avrupa ve Amerika’da bir süre kalan Halide Edip, İstanbul’a döndü-
                   ğünde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde İngiliz Dili ve Edebiyatı
                   profesörlüğü görevinde bulundu. Sonra İzmir milletvekili olarak görev yap-
                   tı. Millî Edebiyat anlayışını benimsedi. Edebiyatımızda romanları ile tanınan
                   sanatçı,  ilk  romanlarında  aşk  temasını  işledi  ve  kadın  psikolojisi  üzerinde
                   durdu. Eserlerinde karakter yaratma konusunda oldukça başarılı olan yazar, özellikle eserlerinde-
                   ki “kadın karakter”lerle bunu gösterdi. Bu kadın kahramanlar, etrafındakileri hemen etkisi altına
                   alabilen güçlü kişilerdir. Eserlerinde Kurtuluş Savaşı, Türkçülük akımı, sosyal çevre gibi konuları
                   işleyen sanatçı; tasvirlerinde realist bir bakış açısı kullanmıştır. Roman, hikâye, anı, tiyatro gibi pek
                   çok türde eser veren sanatçının Seviyye Talib, Handan, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Zeyno’nun
                   Oğlu, Sinekli Bakkal, Tatarcık roman; Harap Mabetler, Dağa Çıkan Kurt hikâye; Türk’ün Ateşle İmtihanı
                   anı; Kenan Çobanları, Maske ve Ruh tiyatro türündeki eserlerinden bazılarıdır.




                   DİL BİLGİSİ


                 1.  Aşağıdaki parçada yer alan cümleleri anlamları yönünden inceleyiniz. İncelediğiniz cümlelerin
                    anlamlarına göre türlerini söyleyiniz.
                    Odaya dönünce genç askerleri Ayşe’nin sandalyesi etrafında diz çökmüş buldum. Haşmet Bey ve
                    ihtiyar Sabri Paşa da dahil olduğu hâlde, İzmir kızına kılıçlarını vakfediyorlardı. İhsan’ın biraz kısık
                    sesini duydum:
                    ‒ Her azamız kopuncaya kadar İzmir yolunda kılıcımızı kınına koymayacağız.
                    Deminki kavi, muzaffer Ayşe, âciz bir çocuk gibi, zavallı bir ana gibi hıçkıra hıçkıra ağlıyordu.
                    ‒ Ne oluyorsunuz, dedim. Milletin bizim gibi gayri müsellâh kısmı kılıçlılardan daha çok. Harp
                    bitti. Medenî sulhün nimetini bize Mister Cook anlattı. Bunun üstüne çay içmez misiniz?


                 2.  Aşağıdaki parça okuduğunuz metinden alınmıştır. Metinde yer alan noktalama işaretlerinin par-
                    çadaki kullanım amaçlarını belirleyiniz.

                    Salime Hanım parlak gözleriyle hâlâ hepimizin başının üstünden bakarak:
                    ‒ Monşer Cemal Bey, dedi, burada mühim bir İngiliz muhabiri var. Memleketimiz hakkında malû-
                    mat topluyor. Biz kendisine artık İttihatçı kalmadığını, herkesin İngiliz dostu olduğunu ve İzmir
                    işgalinin aramızda yaptığı fena tesiri anlatıyoruz. Hatta İzmir’de Yunanlılar tarafından kocası, ço-
                    cuğu öldürülmüş, kendi yaralanmış kibar bir kadının burada bulunduğunu söyledik. Burada topla-
                    nacağız. Ayşe Hanım ona gördüklerini anlatacak.





           204
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37