Page 17 - Türk Dili ve Edebiyatı 12 | 4.Ünite

ROMAN

METNİ ANLAMA VE ÇÖZÜMLEME

1. Okuduğunuz metinde geçen “Sen, hayrına, bir iki el atamaz mısın arada?”, “Benim kendime bile
hayrım dokunmuyor...” cümlelerindeki altı çizili ifadelerin anlamını kullanıldıkları cümlelerin bağ-
lamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.
2. “Ölmüş eşeğin kurttan korkusu mu olur?” sözünü Köse Hasan nasıl bir ruh hâli ile söylemiştir?
Metnin tamamını göz önünde bulundurarak açıklayınız.
3. Okuduğunuz metinde; beraber çıktıkları yolda Yusuf, Ali ve Hasan’ın davranış biçimleri neden
değişmiştir?

4. Metinde patoz ustasının yaptığı işle hayal ettiği ortam arasında nasıl bir fark vardır?
5. Okuduğunuz metinde, niteliksiz işçi olarak karşınıza çıkan “ırgat” ile nitelikli ve bilinçli iş gücü-
nün temsilcisi olan “usta” arasındaki ayrımın yansıtıldığı bölümleri gösteriniz.
6. Okuduğunuz metinde yazarın tekrarlardan ve varlıkların ayırt edici özelliklerinden yararlanarak
bir film canlılığıyla aktardığı bölümlerin altını çiziniz.
7. Okuduğunuz metinde dönemin sosyal, ekonomik ve kültürel unsurlarından hangilerine rastlıyor-
sunuz? Metinden örneklerle açıklayınız.
8. Metindeki açık ve örtük iletileri bularak aşağıdaki şemalara yazınız.

Açık İleti Örtük İleti

9. Metinde kişilerin karşılıklı konuştuğu bölümleri gösteriniz. Bu kullanımların yazarın üslubuna
nasıl bir katkısı olduğunu açıklayınız.
10. Okuduğunuz metinden yola çıkarak romandaki temel çatışmayı belirtiniz. Bu çatışmanın temaya
katkısını açıklayınız.

11. Okuduğunuz metinde anlatım biçimleri ve düşünceyi geliştirme yollarından hangilerinin kullanıl-
dığını belirleyerek aşağıdaki şemaya yazınız.

Anlatım Biçimleri Düşünceyi Geliştirme Yolları

12. Metinde geçen mekânları ve zamanları belirleyiniz. Bunların tema ile olan bağlantısını açıklayınız.
13. Okuduğunuz metnin anlatıcısı ile bakış açısını belirleyiniz. Bunların metnin dil ve anlatımını na-
sıl etkilediğini belirtiniz.
14. Okuduğunuz metinde Orhan Kemal’in, gerçekçiliği sağlamak için nelerden yararlandığını metin-
den örnekler vererek açıklayınız.

163